Kasımda enflasyondaki düşüşün ulaştırma, ev eşyası ve eğlence-kültür kalemlerinden kaynaklandığını ancak bu kalemlerdeki düşüşün de vergi indirimi müdahalesinden olduğunu belirten Bahadır Özgür, “TÜİK’in sepeti ile kendi sepeti uyuşmuyor” dedi, iktidarın bu biçimdeki müdahalelerinin sonuç vermeyeceğinin altını çizdi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kasım ayında enflasyonun tüketici bazında %1,44 düşerek %25,24’ten %21,62’ye gerilediğini açıkladı.

Veriyi coşkuyla karşılayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da “Kasım ayı enflasyonu Enflasyonla Topyekun Mücadele programının başarısını ortaya koymuştur” iddiasında bulundu.

“Enflasyon verileri, zor aygıtının işleyişinin sonucu”

Gazete Duvar yazarı Bahadır Özgür ise iktidarın enflasyonu dizginleme politikasını yazdı. Özgür’ün yazısının özeti aslında yazısının giriş bölümüydü:

Zor yoluyla sonuç almak, sonuçları güç marifetiyle değiştirmeye çalışmak AKP’nin alamet-i farikası. Siyasal ve toplumsal olaylarda türlü çeşidine tanık oluyoruz bunun. Aynı şeyi ekonomide de deniyor artık. Son enflasyon rakamları, zor aygıtının iktisadi alandaki işleyişinin sonucuydu.

Temmuz ayından itibaren hızlı yükseliş trendine giren enflasyon kalemlerinin eylülle birlikte patlama yaptığını verileriyle aktaran Özgür, iktidarın ise buna karşın TÜİK başkanını değiştirme, kârlarından asla vazgeçmeyecek sektör patronlarıyla göstermelik bir indirim kampanyası ve patronların kârlarından vazgeçmemesi nedeniyle devletin kendi alacağından kıstığı vergi indirimleri yoluna gittiğini anımsattı.

Kalem kalem müdahaleler

Özgür bu operasyonun enflasyon verilerindeki sonuçları şöyle aktardı:

• Enflasyondaki toplam ağırlığı %17,47 ile gıdadan sonra ikinci sırada olan ulaştırma kaleminde %6,46 düşüş yaşandı. Bu, %1,44’lük toplam düşüşün %1,17’sinin ulaştırmadan sağlanması anlamına geldi. Yaklaşık 30 alt kalemden oluşan ulaştırma kaleminde herkesin canını yakan ve her gün kullanılan otoyol ve köprü geçişlerindeki indirim oranı %0,0021 iken; dizel otomobilin ağırlığı %4,03, benzinli otomobilin %2,5, mazotun %2, benzinin %1,7. Dolayısıyla satılsın veya satılmasın, ÖTV ve KDV’deki indirim sayesinde dizel otomobil fiyatı %13,8, benzin fiyatı %11,7 düştü. İlaveten; akaryakıtta zam yansıtılmayıp ÖTV oranının artırılıp azaltılması sonucunda da devlet 3,7 milyar TL zarar etti. Yani vatandaş enflasyonu düşük göstermek uğruna 7 aydır akaryakıtçıyı sübvanse etti.
• Enflasyondaki toplam ağırlığı %7,66 olan ev eşyasında %2,85 düşüş yaşandı. Bu, toplam düşüşe %0,24’lük katkı anlamına geldi. Yemek odasında %10,3, buzdolabında %4, çamaşır makinesinde %5,8, bulaşık makinesinde %6,6 azalışın tek sebebi yılbaşına kadarki KDV indirimi oldu.
• Enflasyondaki toplam ağırlığı %3,39 olan eğlence ve kültürde %2,08 düşüş yaşandı. Bu, toplam düşüşe %0,07 katkıda bulundu. Televizyonda %4,4, bilgisayarda %10,5, internette %15,1 azalışın sebebi de yılbaşına kadar geçerli olan KDV indirimi.
• Enflasyondaki toplam ağırlığı %23,03 olan gıda kaleminde ise diğer kalemlere nazaran sahici bir düşüş yaşanmadı ve oran 0,74’te kaldı. Bu düşüşü sağlayan da sera ürünlerinin pazara çıkmasıydı. Gıdanın en büyük kalemi ekmekte fiyat değişmedi. Soğan %50,5, patates %15,2, fasulye %13,6, kabak %13,3, salatalık %12,7, patlıcan %9,1, un %8,1, bulgur %7,3 arttı. Mutfaktaki yangın sönmedi, daha da arttı.

Dengelenme değil, müdahale ve uyuşmazlık

Özetle verilerin üzeri kazındığında altından “ekonomide dengelenme”den ziyade “vergi yollu müdahaleler” çıktığının altını çizen Özgür, “Her ay araba ya da beyaz eşya almayan, her ay yurtdışı gezilerine gitmeyen ama hemen her gün pazara, markete çıkan vatandaşın enflasyon verilerine inanmamasının nedeni de bu oldu. TÜİK’in sepeti ile kendi sepeti uyuşmuyor” dedi.

Özgür yazısını da şöyle tamamladı:

Ne var ki, iktidarın kaygısı başka. Tıpkı siyasette, dış politikada yaptığı gibi ekonomik krizin yol açtığı sorunları da ötelemeye, seçime kadar yüzdürmeye çalışıyor. Üstelik bunu da vergi indirimleri üzerinden patronlara kaynak transferi, vatandaşa fatura keserek yapıyor. Siyasal zorbalıkla seçmene kayyım atamayla; enflasyona, kura, faize aynı muameleyi yapmaya kalkmanın sonuçları aynı olmaz. Bunlar sıkıştığınızda yakasından tutup içeri tıkabileceğiniz şeyler değildir. Piyasa eninde sonunda kendi hukukunu tanır…

Yazının tamamını okumak için tıklayın.

Sendika.Org