İHAM*’ın 38676/08 no’lu 1 Mayıs Taksim Alanı Kararı, hiyerarşik olarak en üst normdur, Anayasa Mahkemesi bu kararla bağlıdır. Bu nedenle 1 Mayıs’la ilgili olarak Anayasa Mahkemesine başvuru yapılmasının da Anayasa Mahkemesince başvuru hakkında karar verilmesinin de hiçbir hukuksal dayanağı bulunmamaktadır

Anayasa Mahkemesinin 1 Mayıs’la ilgili olarak Ankara Barosu avukatlarından Sedat Vural’ın başvurusu hakkında vermiş olduğu, “iç hukuk yollarının tüketilmemesi nedeniyle başvurunun kabul edilmemesi” kararının DİSK-KESK, 1 Mayıs Taksim Kararı karşısında hukuki bir etkisi bulunmamaktadır.

Anayasa Mahkemesinin bireysel başvurularda izleyeceği yol, 30/3/2011 tarihli 6216 no’lu  Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanunun 45. maddesi bireysel başvuru koşullarına yer vermektedir: “Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir.” Anayasa’nın 90 m./son “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 7/5/2004-5170/7 md.) Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.” açıkça uluslararası sözleşmelerin ve mahkeme kararlarının doğrudan uygulanması gerektiğini hükmetmektedir.

Bu hükümlere göre Anayasa Mahkemesi iç hukuktaki sorunların Anayasa’ya, İHAS’a, İHAM kararlarına uygunluğunu incelemekle yükümlüdür.

Burada da tam konuya ilişkin, yani Taksim’de 1 Mayıs kutlaması yapılmasına ilişkin İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararı varken, Anayasa Mahkemesi konuyla ilgili yapılan başvuruya karşı sadece bu kararın uygulanmasını işaret edebilir, bunun dışında usul ya da esastan karar verme yetkisine sahip değildir. İç hukuk yollarının tüketilmemiş olması gerekçesi de kesinleşmiş İHAM kararı karşısında ileri sürülemez, çünkü İHAM kararına aykırı hiçbir iç hukuk yolunun dikkate alınması mümkün değildir.

1 Mayıs Taksim Alanı konusunda geçerli, uygulanması zorunlu hukuki dayanak İHAM’ın DİSK-KESK, 38676/08 no’lu 1 Mayıs Taksim Alanı Kararıdır. Buna göre de yetkililerin yapacağı şey, kararı uygulamak ve Taksim’de 1 Mayıs gösterilerinin yapılması için gerekli önlemleri almaktır.

* İHAM: İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi. Yaygın olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) olarak adlandırılan mahkemeyi, pek çok hukukçu İHAM şeklinde adlandırmayı tercih etmektedir; Sendika.Org’un notu.