Hugo Chavez, Venezüella’daki 7 Ekim’deki başkanlık seçimlerini yeniden ve oldukça tatmin edici biçimde kazandı. Muhalefet adayı Henrique Capriles Radomski’nin %45 oyuna karşı oyların %54.4’ünü aldı. Seçimlere katılım %81’e ulaştı. Seçimlere akışılmadık ölçüdeki yüksek katılım, bir yandan güçlü bir demokratik mobilizasyonu diğer yandan da keskin bir politik kutuplaşmayı yansıtıyor. Chavez’in seçim zaferi Latin Amerika’daki sol güçleri […]
Hugo Chavez, Venezüella’daki 7 Ekim’deki başkanlık seçimlerini yeniden ve oldukça tatmin edici biçimde kazandı. Muhalefet adayı Henrique Capriles Radomski’nin %45 oyuna karşı oyların %54.4’ünü aldı. Seçimlere katılım %81’e ulaştı. Seçimlere akışılmadık ölçüdeki yüksek katılım, bir yandan güçlü bir demokratik mobilizasyonu diğer yandan da keskin bir politik kutuplaşmayı yansıtıyor. Chavez’in seçim zaferi Latin Amerika’daki sol güçleri kuvvetlendirdi.
Chavez’in açık zaferi, seçimlerin öncesinde çoklukla batı medyasında dile getirilen sınırlı fark beklentisiyle karşıtlık oluşturdu. Chavez 2006’dan daha düşük bir oy oranı elde etmesine rağmen, oylarının toplam sayısı, geçmişteki en iyi seçim sonuçlarıyla eşit düzeyde. Kutuplaşmış seçmenler arasında, hem Chavez hem de sağcı muhalefet güçlü bir mobilizasyon sağladı. Chavez, güçlü sosyal politikalarla kamu sektörünün güçlendirilmesini birleştiren solcu politikalarının devam edeceğine söz verdi. Chavist sosyal politikaların cazibesi o kadar güçlüydü ki sağcı muhalefet bunları açıkça sorgulamaya yeltenemedi. Bununla beraber, muhalefet hükümetin ekonomi politikalarına ağır biçinde saldırdı. Ve Chavez hükümetinden öncesine dayanmakla birlikte, gündelik şiddet olaylarının çok yüksek seviyede olması meselesini dillerinden düşürmedi.
Chavez seçim zaferini özellikle, 14 yıllık hükümeti süresince nüfusun daha yoksul kesimlerinin deneyimledikleri yaşam koşullarındaki dikkat çekici gelişmeye borçlu. Chavist hükümet, okulları, sağlığı ve diğer sosyal hizmetleri gecekondu mahallelerine doğru genişletti. Hükümet çok ağır bir konut sorunu olduğunu kabul ederek, sosyal konut inşaatına yöneldi. Yoksullar, yerel politik katılımda, somut maddi sonuçları olan yeni olanaklar kazandı. Petrol fiyatlarının hızlı artışı, yıllar boyunca ekonomi büyümeyi fişekledi. İmalat sanayinin de içinde olduğu diğer ekonomik sektörler ve istihdam, istikrarlı bir çizgide olmasa da büyüdü. Ekonomik ve sosyal gelişmeler, 1999 ve 2010 arasında yüzde olarak 21 puanlık dikkat çekici bir yoksulluk azalması şeklinde tercüme edildi.
Chavez ile birlikte devlet, yoksulların pek çoğuna ilk kez ulaştı. Bu, bir çok Venezüellalının demokrasiyi bugün geçmişte olduğunda daha fazla el üstünde tutmasının nedenlerinden biridir. Bununla beraber, Venezüella devleti sorunlarla kuşatılmıştır. Zamanla ağır bir bürokrasi gelişti. Chavez hükümeti, kaynağı uzak geçmişten gelen patronaj pratiklerinin kökünü kazımayı başaramadı. 14 yıllık iktidar, bir düzeyde yıpranmayı da beraberinde getirdi. Elektrik arzında sorunlar var. Enflasyon yüksek. Muhalefetin peşine düşebileceği bu sorunlar vardı. Geleneksel olarak Chavez karşıtı iş dünyasının yanında, orta sınıfların geniş kesimleri Chavez hükümetine karşı dülşmanca bir tutum aldı ve neo-liberal muhalefete önemli bir taban oluşturdu. Muhalefet tek bir aday çıkarmayı sağladı ve geçmişte olduğundan daha güçlü bir mobilizasyona erişti.
Seçim sonrası konuşmasında Chavez bunu bir biçimde kabul etti ve orta sınıflara el uzattı. Chavez hükümeti, yapısal sosyo-ekonomik değişim stratejisinde bir dizi kilit görev ile karşı karşıya. Herşeyden önce petrol sektörüne ve petrol gelirlerine güçlü bağımlılığın problemli olduğu kanıtlandı. Petrol gelirleri oldukça oynak. Venezüella, mevcut kriz süresince tüm Latin Amerika ülkeleri içerisinde en uzun resesyonu yaşadı. Hükümetin ekonomiyi aktif olarak çeşitlendirmeye çalışmasına rağmen, bu çabaları meyvesini vermedi. İkinci olarak, solcu hükümet çok fazla Chavez merkezli hale geldi. Bu kişiselleştirmeyle bağlantılı problemler, özellikle Chavez’in kanser hastalığı boyunca görünür oldu. Bununla beraber, hükümetten bazı başka politikacılar aylar içerisinde daha güçlü bir profil kazanmayı başardı. Yönetim çevrelerinde, daha geniş ve yüksek profilli bir liderlik inşasının aciliyetine dair artan bir bilinç var gibi görünüyor. Ve üçüncü olarak, devlet cihazının işleyişi geliştirilmeye ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle zorlu yıllar Chavez’in önünde.
[İngilizce orijinalinden Sendika.Org tarafından çevrilmiştir]