Kayıt dışılıkla ilgili verileri açıklayan Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanvekili Tuncay Teksöz, kayıt dışı istihdam edilenlerin büyük bir kısmının ücretsiz aile işçisi olduğuna dikkat çekti. Kayıt dışı çalışanların % 13’ünün de yevmiyeli olduğunu vurgulayan Teksöz, “Yevmiyeli çalışan bir temizlikçinin sisteme girmesi için, gündeliğe gittiği evde ev sahibinin işveren primi ödemesi gerekiyor” diye konuştu. Kayıt dışılıkla ilgili […]
Kayıt dışılıkla ilgili verileri açıklayan Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanvekili Tuncay Teksöz, kayıt dışı istihdam edilenlerin büyük bir kısmının ücretsiz aile işçisi olduğuna dikkat çekti. Kayıt dışı çalışanların % 13’ünün de yevmiyeli olduğunu vurgulayan Teksöz, “Yevmiyeli çalışan bir temizlikçinin sisteme girmesi için, gündeliğe gittiği evde ev sahibinin işveren primi ödemesi gerekiyor” diye konuştu.
Kayıt dışılıkla ilgili Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan Teksöz, Türkiye’de şu anda 11.1 milyon kişinin bir başka deyişle toplam istihdamın yüzde 52.1’inin kayıt dışı çalıştığını kaydetti. Teksöz’ün kayıt dışılıkla ilgili olarak verdiği bilgi ve veriler şöyle:
* Kayıt dışı çalışanların yüzde 39’u (3 milyon kadın, 1.4 milyon erkek) ücretsiz aile işçisi
* Kayıt dışı çalışanların yüzde 30’u ise (700 bin kadın, 2.6 milyon erkek) kendi hesabına çalışanlardan oluşuyor.
Yevmiyeli çalışanların oranı ise yüzde 13 (353 bin kadın, 1.2 milyon erkek). Yevmiyeli çalışanların sisteme alabilmek oldukça zor. Çünkü yevmiyeyle çalışan bir temizlikçinin sisteme geçmesi için, evine gittiği insanın işveren olarak prim ödemesi gerekiyor.
* Kayıt dışı olup işveren niteliğinde bulunanların oranı sadece yüzde 2 (16 bin kadın ve 207 bin erkek).
“Ücretliler Kayıt Altına”
* Kayıt dışında olup da, kayıt içine geçme ihtimali en yüksek kesim ücretli veya maaşlı çalışanlar. Ücretli veya maaşlı çalışanların kayıt dışındaki payı ise sadece yüzde 16 (344 bin kadın ve 1.4 milyon erkek çalışan) düzeyinde.
* Kayıt dışı çalışanlarla ilgili tartışmalarda şu gerçek de unutulmamalı: Kayıt dışı çalışanların büyük bir kısmı zaten sosyal korumaya, sosyal desteğe muhtaç insanlar.
* Kayıt dışı istihdamın kayıt altına alınması durumunda; 5-10 yıllık bir süre içinde rahatlama görülebilir. Ama tek başına kayıt dışılığın ortadan kaldırılması sosyal güvenlik sorunlarını ortadan kaldırmaz.
* Kayıt dışı çalışanların büyük kısmı “verimi düşük, niteliksiz işgücü” niteliğinde. Bu nedenle, kayıt dışı istihdamı kayıt içine almanın verimli yolu; bu işgücünün verimini artırmaktan geçiyor.
Kaynak: Hacer Boyacıoğlu – Cumhuriyet Gazetesi
20 Temmuz 2004
