Türk Tabipleri Birliği İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu, aşırı sıcaklarda çalışmak zorunda bırakılan emekçiler için bir açıklama yaptı. Yapılan açıklamada aşırı sıcaklara maruz kalarak çalışmanın hayati riskler taşıdığı hatırlatılırken patronu/üretimi değil işçinin sağlığını ve güvenliğini merkeze alan merkezi uygulamalar ve önlemler olmadıkça alınacak kişisel önlemlerin bir etkisinin olmayacağının da altı çizildi.

TTB aşırı sıcaklardan etkilenenlere nasıl müdahale edilmesi gerektiğini açıklarken devletin ve patronların sorumluluklarını hatırlattı. Aşırı sıcaklarda çalışmaya zorlanan işçilere ise sağlıklarını koruyabilmeleri için tavsiyelerde bulundu.

Açıklamanın tamamı için tıklayınız.

Etkilenenlere ne yapmalı?

Aşırı sıcaklarda güneş altında veya kapalı havasız ortamlarda uzun süre mola vermeden çalışmak ölümcül sonuçlara bile yol açabilmektedir. Yorgunluk, halsizlik, bitkinlik, mide ve kas krampları, kusma, ateş, aşırı terleme, solunum sıkıntısı, şuur bulanıklığı, konuşma bozukluğu yaşanabilmektedir. Bu durumda kişiyi acilen serin gölgelik bir yere almak, azar azar su içirmek ve dinlenmesini sağlamak gerekmektedir. Sıcak çarpması ise vücudun ısı denge sistemini bozulması sonucu yüksek ateş, terleyememe, kuru ve kırmızı deri, hızlı ve yüzeysel nabız, nefes darlığı, kas kasılmaları, bilinç kaybı ile giden ölümcül bir durumdur. Hemen 112 tıbbi acil yardım ekipleri çağrılmalı, kişi hastanede tedavi edilmelidir.

Devlet ve patronlara uyarı

• Sıcak havalarda çalışma için kontrol hiyerarşisinin birinci adımı yani “ortadan kaldırma”, hava çok sıcak olduğunda çalışmama anlamını taşır. Bu kararı devlet otoriteleri vermeli, bunu tüm şirket/firma/kurumlara duyurmalı, yasağın ihlali durumunda çok ağır yaptırımlar uygulamalıdır.
• “İkame” adımı ise, işi başka bir ortamda/zamanda/yöntemler/ekipmanla yapmak anlamını taşır.
• “Mühendislik önlemleri” de çalışma ortamının gölgelendirilmesi, havalandırılması, soğutulması vb. işlemler olarak tanımlanabilir.
• “İdari önlemler” başlığı çok çeşitlidir, vardiyalı çalışma, mola süreleri, kronik hastalığı olanların iş değişiklikleri vb. uygulamaları içerir.
• Kontrol hiyerarşisinde “kişisel koruyucu ekipman” adımı ise en son uygulanacak yöntemdir. Sıcak havaya uygun pamuklu/ince iş kıyafeti, güneşten koruyacak şapka, gözlük, güneş kremi vb. sağlamak işverenin sorumluluğundadır. Ayrıca işveren çalışanlar için yeterli miktarda içecek soğuk su (yalıtımlı su matarası ile) sağlamalı, duş alabilmeleri için ortam oluşturmalı, çalışama bölgesinde gölgelik alan oluşturmalı ve dinlenme/mola zamanlarında serin bir ortam yaratmalıdır.
• Termal konfor; bir işyerinde çalışanların, sıcaklık, nem, hava akım hızı gibi koşullar açısından gerek bedensel gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmalarını ifade eder. İSG ölçümleri içerisinde fiziksel etkenler sınıfında değerlendirilen bir parametredir. Sıcak veya soğuk çalışma ortamlarında bu ölçümlerin mutlaka işveren tarafından yaptırılması gerekmektedir.

İşçilere öneriler

1. İşe giriş ve periyodik muayene sırasında var olan hastalıklarınızı, kullandığınız ilaçları, daha önce geçirmiş olduğunuz operasyonları, önemli hastalıkları işyeri hekiminizle paylaşın. Yeni bir sağlık sorunu olduğunda işyeri sağlık birimine başvurarak bu durumu kayıt altına aldırın. İşyeri hekimlerinin sağlığınızla ilgili uyarılarını dikkate alın, önerilerine uyun.
2. Güne/işe başlamadan ve iş bitimlerinde mutlaka duş alın, vücudunuzu temiz, gözeneklerinizi açık tutun.
3. Terlemeye müsaade eden ince, hafif, açık renk, pamuklu/keten dokuda, kol ve bacaklarınızı kapatan giysiler tercih edin (işverenden/sendikanızdan talep edin).
4. Güneş gören cildinize belli aralıklarla güneş koruyucu krem sürün (işverenden/sendikanızdan talep edin).
5. Güneş gözlüğü ve geniş kenarlı şapka kullanın (işverenden/sendikanızdan talep edin).
6. Gün içinde en az 2-4 litre temiz su için (işverenden/sendikanızdan talep edin). Günde 1-2 adet soda/maden suyu içmeye çalışın.
7. Mümkün olduğu kadar az çay, kahve tüketin, alkol almayın, kafeinli/gazlı/şekerli içeceklerden uzak durun.
8. Ağır, yağlı, şekerli ve karbonhidratlı gıdalardan uzak durun, salata, sebze ve meyve (sulu ve az şekerli olanları tercih edin) ağırlıklı beslenin.
9. Açık havada çalışma ortamınızda gölge oluşturmaya (şemsiye, tente vb.), kapalı ortamlarda hava akımı oluşturmaya çalışın.
10. Güneşin dik geldiği 11.00-15.00 saatleri arasında ağır ve beden gücü gerektiren işleri yapmamaya, sık sık serin ve gölge bir yerde mola vermeye çalışın (işverenden/sendikanızdan talep edin).
11. Çalışma ortamında hayati tehlike olduğunu düşünüyorsanız bunu işverene/sendikanıza bildirin ve çalışmaktan kaçınma hakkınızı kullanın.

Çalışmaktan kaçınma hakkı nedir?

6331 sayılı İSG Kanunu’nun 13. maddesi çalışmaktan kaçınma hakkı başlığındadır.

MADDE 13:

(1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.

(2) Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır.

(3) Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider.

(4) İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir. Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.

Sendika.Org