İngiliz The Telegraph gazetesine sızdırılan ve Trump’a ait olduğu iddia edilen Ukrayna planına göre Trump Ukrayna’nın Rusya tehlikesine karşı korunmasına karşılık madenlerinde egemenlik hakkı ve yüzde 50 pay talep etti
ABD Başkanı Trump ile Rusya arasında Ukrayna savaşı konusundaki görüşmeler gündemde yerini korurken Trump’a ait olduğu iddia edilen bir “barış planı” İngiliz The Telegraph gazetesine sızdırıldı. İngiliz gazetenin sızdırdığı plan Birinci ve İkinci Paylaşım Savaşları sonrasında Almanya ve Japonya’ya dayatılan mali yaptırımlardan daha ağır şartlar barındırıyor.
Bu anlaşma, Ukrayna’nın Rusya tehlikesine karşı korunmasına karşılık Ukrayna’nın doğal kaynaklarını ve ekonomik varlıklarını kapsayan geniş kapsamlı maddeler içeriyor. Madenler, petrol ve gaz kaynakları, limanlar ve altyapılar gibi alanlara dair ekonomik kontrolü düzenlerken, gelecekte hangi kaynakların dahil edilebileceğini belirsiz bırakıyor.
New York yasalarına tabi olduğu belirtilen anlaşma, ABD’nin Ukrayna’nın kaynaklarından elde edilen gelirin %50’sini ve gelecekte üçüncü taraflara verilen lisansların mali değerinin %50’sini almasını öngörüyor. Ayrıca, bu gelirler üzerinde ABD lehine bir haciz hakkı tanınıyor.
Metinde, ABD’nin Ukrayna’nın ihraç edilebilir minerallerini satın almak için öncelik hakkına sahip olacağı belirtilirken, Washington’un yargı bağışıklığı olduğu ve Ukrayna’nın emtia ve kaynak ekonomisi üzerinde geniş bir kontrol yetkisine sahip olacağı vurgulanıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Eylül ayında Trump Tower’a yaptığı ziyarette, ABD’den silah desteğini sürdürmesini sağlamak amacıyla Ukrayna’nın nadir toprak elementleri ve kritik minerallerinde doğrudan pay vermeyi teklif etti.
Ancak, Ukrayna’daki bazı maden havzaları cephe hattına yakın ya da Rusya’nın kontrolündeki bölgelerde bulunuyor. Zelenskiy, titanyum, tungsten, uranyum, grafit ve nadir toprak elementleri gibi stratejik rezervlerin Rusya’nın eline geçmesinin oluşturduğu tehdide dikkat çekerek, “Eğer bir anlaşmadan bahsediyorsak, o zaman bir anlaşma yapalım, biz sadece bunun için varız” ifadelerini kullandı.
Ukrayna, muhtemelen Avrupa’nın en büyük lityum rezervine sahip olsa da, lityum fiyatlarının 2022’deki piyasa çöküşüyle birlikte gerilediği biliniyor. Öte yandan, Nevada’daki McDermitt Kalderası’nda keşfedilen 40 milyon metrik tonluk dev lityum rezervi, ABD’nin bu alanda Çin’in önüne geçmesini sağlayabilecek potansiyele sahip.
Sendika.Org
