İzmir’de yakın zamanda yaşanan motokurye cinayetlerine ilişkin eylem yapıldı. Motokuryeler eylemde hız baskısının son bulmasını, işçi sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin artırılmasını ve iş kanununu ihlal eden uzun mesailerin kaldırılmasını talep etti
İzmir’de Yemeksepeti’nde motokurye olarak çalışan Onur Çakmak, 21 Ekim Cumartesi akşam saatlerinde trafik kazası geçirdi. Hastaneye kaldırılan Çakmak, 2 gün sonra hayatını kaybetti. Çakmak’ın kaza sonucu yaşamını yitirmesi sonrası motokuryeler eylem yaptı.
Eylemde yapılan açıklamada yakın zamanda Karabağlar’da başka bir motokuryenin üzerine süren araç süren kişiler tarafından silahla vurularak öldürüldüğü aktarıldı.
Farklı şehirlerde peşi sıra motokuryelerin iş cinayetlerinde hayatlarını kaybettiği ifade edildi. Maruz kaldıkları denetimsiz çalışma koşullarının olağan sonucu haline gelen ölümlere “dur” demek, taleplerini haykırmak için bir arada olduğunu söyleyen motokuryeler, son birkaç günde yapılan saldırıları aktardı:
İzmir Karabağlar’da bir kurye emekçisi Gece 4’te, mesainin kör karanlığında üzerine süren araca çıkıştığı için serseriler tarafından takip edilerek, sokak ortasında hunharca katledildi. Yine şehrimizde bir meslektaşımız müşterinin yemek siparişini geciktirdiği iddiasıyla saldırıya uğradı, başına demir sopayla vurulan kardeşimiz komaya girdi. İstanbul’da genç bir kardeşimiz belediye otobüsü tarafından fark edilmedi, ağır bir trafik kazasında can verdi. Ağır yaralanan ve iş cinayetlerde kaybettiğimiz kurye kardeşlerimiz 20’li yaşlarında, şirketlerin “hızlı teslimat” baskısının kurbanıdırlar.
Motokuryeler sadece 24 saatte başlarına gelenlerin bir tesadüf değil, büyük bir trajedinin yalnızca ufak bir parçası olduğunu ifade etti. Bunun pandemiden bu yana devasa kârlarla gittikçe şişen, açgözlü şirketlerin emekçileri mahkum ettiği kölece çalışma koşullarının sonucu olduğunu söylediler. İSİG Meclisi’nin verilerini aktaran işçiler sadece 2022 yılında 58 kuryenin iş cinayetinde yaşamlarını kaybettiğini belirtti. Açıklama şöyle devam etti:
Bu trajedinin can yakıcı bir diğer yanı ise katledilen kuryelerin yarısından fazlası 20’li yaşlarda olmasıdır. Moto-kuryeler, hayatlarının baharında sermayenin arsızlığının bedelini canlarıyla ödemektedirler.
Değerli emek dostları, bildiğiniz üzere moto-kuryelerin içine sürüklendiği “esnaf-kurye” garabeti, bir nevi taşeron çalıştırmanın en ağır biçimini emekçilere dayatmaktadır. Bu çalışma modelinin hizmet sektöründe yaygınlaşması, moto-kuryelerin maruz kaldıkları saldırılar ve ölümlere adeta davetiye çıkartmaktadır. Evine ekmek götürmek için var gücüyle moto-kurye kardeşlerimiz çığ gibi büyüyen sorunlarla boğuşmaktadırlar. Çok sipariş teslim edenin, daha fazla para kazandığı, zamana karşı verilen bu geçinme yarışında kuryeler alabildiğine güvencesiz ve yoğun çalışmaktadırlar. Yasal haftalık çalışmanın 45 saat olduğu ülkemizde, kuryeler günde 15-16 saat motor tepesinde üç kuruşa sipariş yetiştirmek için bitap düşmektedirler.
Yanı sıra, sigorta primi, benzin, motor bakım ve ekipman maliyetlerini ceplerinden ödemektedirler. Şu enflasyon döneminde gelirleri gün geçtikçe azalan emekçi kardeşlerimiz, üç kuruş için şirketlerin baskısını, mobbingini ve müşterinin 2.sınıf insan muamelesini sineye çekmektedirler. Kölelik koşullarını andıran bu düzende, küplerini dolduran şirketler ise maddi-manevi tüm sorumluluğu emekçilerin omuzlarına yıkmaktadır.
Kuryelerin ölümlü kazaları tesadüf değil, sorumlularının belli olduğu iş cinayetleridir. Biliyoruz ki bu düzen değişmedikçe ihlaller, saldırılar ve emekçi ölümleri artarak devam edecektir. Sermayenin bu açıktan saldırısına karşı koymak bizim elimizdedir. Hayatlarımızı tüketen bu insanlık-dışı çalışma koşullarını, kölelik kuşatmasını ancak dayanışarak, örgütlenerek, birlikte mücadele ederek parçalayabiliriz.
Moto-kurye emekçilerinin yaşadığı sorunlar gün gibi ortada, alınacak acil önemler bellidir. Bir kez daha yineliyoruz: Hız baskısı son bulmalı, işçi sağlığı ve güvenliği tedbirleri artırmalı, iş kanunu ihlal eden uzun mesailer kaldırılmalı, şirketler kuryelerini saldırılara karşı korumalıdır!
Alsancak Garı önünde yapılan açıklamanın ardından motokuryeler konvoy eşliğinde eylem yaptı.
Sendika.Org
