15-16 Haziran direnişi işçi sınıfı mücadelesine 53. yılında ışık olmaya devam ediyor
DİSK’in varlığını ortadan kaldırmak ve yükselen işçi hareketini sarı sendikalara mahkum etmek için çıkarılmak istenen yasaya karşı İstanbul ve İzmit’te 115 fabrikadan 75 bin işçinin sokaklara dökülüp hayatı durdurduğu büyük direnişin üzerinden 53 yıl geçti. Türkiye işçi sınıfının direnişçi geleneğinde önemli bir dönüm noktası olan bu direniş, sınıf hareketine ilham olmaya devam ediyor.
1967 yılında kurulan DİSK’in örgütlenmesinin önünü almak için hazırlanan 1317 sayılı yasanın taslağı, sendikaların işkolundaki işçilerin üçte birini örgütlemeyi zorunlu kılıyordu. Böylece DİSK’e bağlı sendikaların fiili olarak varlığı sonlandırılacak ve Türk-İş tek seçenek olacaktı.
DİSK yöneticilerinin sıklıkla Ankara’ya gidip yasanın çıkmasına engel olmaya çalışmasına rağmen kanun Meclis’te Adalet Partisi milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
İşçilerin tek yolu direnişti. Yasanın Meclis’ten geçmesi üzerine 15 Haziran günü Kocaeli’de ve İstanbul’da işçiler hareketlendi. 75 bine yakın işçi sabah mesailerine girmeyerek yürüyüşe geçti. Kartal’daki işçiler Kadıköy’e oradan da karşıya geçmek istediler. Avrupa yakasında da Eminönü, Mecidiyeköy, Topkapı, Levent’te işçi yürüyüşleri oldu. 16 Haziran günü işçi sayısı 150 bini buldu.
Polisle yaşanan çatışmada 3 işçi ve 1 polis yaşamını yitirdi.
İstanbul’da devlet hakimiyetinin kaybolduğu iki günün ardından tutuklama furyası başladı. 20’ye yakın sendika yöneticisi tutuklandı. Öncü işçiler işlerinden atılıp kara listeye isimleri yazıldı. Uzun süre iş bulamadılar. Ancak direniş sonuç verdi ve yasa senatoya geri gönderildi. 1972’de yasa iptal edildi.
15-16 Haziran direnişi tarihe Türkiye kapitalizmini sarsan iki gün olarak geçti. İşçi sınıfının fiili meşru mücadele geleneğinin oluşmasında önemli bir dönüm noktası oldu. İşçi sınıfının bu şanlı direnişi bugün toplu sözleşme sınırlarına, patronların keyfiyetine ve işçileri mahkeme koridorlarında süründüren hukuki zemine karşı fiili meşru işçi direnişlerine ilham olmaya devam ediyor.
Sendika.Org
