İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve İETT Genel Müdürü Buğra Gökce, ülke genelindeki 4 yıllık kira artışlarına dair incelemesini paylaştı. Gökce aynı zamanda şehir bölge planlama alanında doktora ve Şehir Plancıları Odası Genel Başkanlığı da yapmıştı.

Konut fiyatlarındaki ve kiralardaki fahiş artışların başladığı dönemin hemen öncesini bugünle kıyaslayan Gökce, konutların spekülatif piyasaya bırakılmasının sonuçlarını gözler önüne serdi. Gökce’nin analizinde şunlar yer aldı:

• Nisan 2019’da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, bugün 5058 liraya çıkmış durumda. Artış oranı yüzde 583.
• Tüm Türkiye’de 2019 yılı Nisan ayında kira bedeli ortalama ücretin sadece yüzde 27’si kadarken, bugün yüzde 45’e ulaşmış. Muğla’da kira bedeli ortalama ücretin yüzde 187’si, Antalya’da yüzde 120’si, İstanbul’da yüzde 117’si kadar.
• Nisan 2019 – 2023 döneminde 30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697. Antalya’da artış yüzde 1109, Mersin’de yüzde 963, Muğla’da yüzde 935, Ankara’da yüzde 833, İstanbul’da yüzde 713.
• Antalya ve İstanbul’da ortalama kira bedeli asgari ücretin 1,5 katı. Muğla’da kira bedeli asgari ücretin 2,5 katına çıkmış. 30 büyükşehirde ortalama kira bedeli asgari ücretin yüzde 79’unu aşmış bir halde.

Gökce, sunduğu analizin ardından şu yorumu da yaptı:

Yaşanılan konut krizi düşünüldüğünden daha derin. Özellikle Türkiye nüfusunun yüzde 75’inin yaşadığı 30 büyük şehirde çalışanların, ücretlilerin gelirlerinin önemli bir kısmı konut kirasına gidiyor. Yeni işe başlayan gençlerin maaşlarıyla neredeyse konut kiralama şansı yok. Büyükşehirlerde görev yapan memurların, kamu görevlilerinin de maaşlarından konut kirası çıktıktan sonra gıda, ulaşım, giyinme ve temel ihtiyaçlar için sadece çok küçük bir kaynak kalıyor. Tasarruf edebilmeleri ise maddeten mümkün değil.

Türkiye önümüzdeki yıllarda konut krizini çözmek için çok ciddi, devrim sayılabilecek adımlar atmazsa bu kriz derinleşecek ve Cumhuriyet tarihimizin en vahim barınma krizi ile karşı karşıya kalacağız. Bu acı tabloyu hepinizin dikkatine sunarım.

Kira artış oranlarını derinlemesine analiz ettik.

Nisan 2019 – Nisan 2023 döneminde konut kiralarındaki değişim çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor.

Nisan 2019'da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, bugün 5058 liraya çıkmış durumda.

Artış oranı yüzde 583. pic.twitter.com/hCJ8CJexYG

— Dr. Buğra Gökce (@gokcebugra) May 23, 2023

Sendika.Org