Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), yüzde 19 olan politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 18 yaptı. Merkez Bankası’nın politika faizini düşürmesiyle birlikte dolar kuru tarihi bir seviyeye yükselerek 8,77 oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), yüzde 19 olan politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 18 yaptı. Böylece 2020 Nisan’dan beri ilk defa faiz indirimi yapılmış oldu.
2020 Nisan’da yapılan faiz indirimi, küçük ve orta ölçekli sermaye gruplarının kredi imkânlarının genişletilmesi amacıyla uygulanan zorlama bir politika olarak gerçekleştiğinde dolar kuru fırlamıştı. Merkez Bankası, o tarihten itibaren sürekli artan enflasyon ve FED’in faiz politikalarının yarattığı kıskaçta faizi artıramadı.
Merkez Bankası’nın şimdi yeniden politika faizini düşürmesiyle birlikte dolar kuru tarihi bir seviyeye yükseldi. Karardan önce dolar, 8,65 seviyelerinden işlem görüyordu. Karardan sonra ise 8,77 seviyesine yükseldi.
Merkez Bankası’nın politika faizi tartışmaları iktidar ile sermayenin farklı fraksiyonları arasındaki gerilimde şekilleniyordu. TÜSİAD merkezli tekelci sermaye çevreleri, uluslararası sermayeyle entegrasyonları gereği daha kontrollü ve ucuz döviz ihtiyacını önde tuttukları için faizlerin düşürülmemesini istiyor. Ayrıca bu gruplar arasında banka sahipleri de var ve faizlerin düşürülmesinden yana değiller. TOBB merkezli küçük ve orta ölçekli sermayedarlar ise sermaye yetmezliği sorunlarını tolere edecek kredi imkanlarının genişlemesi için faizlerin düşmesini istiyor.
Faiz artırımı, uluslararası tekelci sermayenin yatırım yapma zeminini genişleterek dolar kurunun düşmesine sebep olur. Ancak aynı zamanda kredi faizleri de artacağı için küçük ve orta ölçekli sermayenin muhtaç olduğu kredi imkânlarını daraltır. Faiz düşüşü ise kredi faizlerinin düşürülmesiyle kredi genişlemesinin zeminin yaratabilir. Ancak uluslararası tekelci sermayenin yatırım yapma zemininin daralmasından dolayı dolar kurunda artış ve buna bağlı olarak da fiyatlar genel düzeyinde bir artış yaşanır.
2013 öncesinde var olan yüksek yatırımların yokluğunda, bu gerilimde manevra yapmaya çalışan iktidar ise son dönemde neredeyse her faiz gündeminde bir Merkez Bankası Başkanı’nı görevden aldı.
İktisatçı yazar Mustafa Sönmez, Twitter hesabından yaptığı yorumda kararın kredi faizlerine bir etkisinin olmayacağını şöyle ifade etti:
Saray talimatı kararı belirledi. Faizi 1 puan da olsa indirecek hiçbir makul gerekçe yok. Sırf, tek adamın dediği boş çıkmadın diye faiz indirdiler. Kredi faizlerine bir etkisi olmaz, dolar fırladı. Bununla uğraşsınlar bakalım.
Sendika.Org