Fotoğraf: El Cezire

İran’da Huzistan eyaletinin önemli su kaynaklarından “Hur’ul-Azim” göletlerinin ve Kerhe Nehri’nin kuruması ve Karun Nehri’nden başka bölgelere su transferi için hazırlanan projeye izin verilmesinin ardından ortaya çıkan içme suyuna erişim sorunu nedeniyle Hamidiye, Bostan, Şadegan, Şuş, Danyal ve Mahşehr kentlerinde 15 Temmuz 2021’de başlayan ve devam eden protestolarda devletin güvenlik güçleri ile İranlılar karşı karşıya gelmişti.

İklim değişikliğinin Huzistan’ın su kaynaklarına yönelik tehditleri daha da artırması bekleniyor. Bu yaz Huzistan’da özellikle sıcak ve kuru hava, artan kuraklıklara, elektrik kesintilerine, daha fazla kum ve toz fırtınalarına yol açtı. Bunların tümü hükümetin su kaynaklarını kötü yönetiminin etkisini büyütüyor.

İranlı yetkililer yaşamını yitirenlerin “provokatör grupların” açtığı ateş sonucu öldüğünü iddia ediyor. Eylemciler ise yaşamını yitiren göstericilerin, güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğünü savunuyor.

Bölgedeki su sorununun çözümü için hükümet ve yargı yetkilileri tarafından ayrı ayrı çalışma grupları oluşturulmuş ve yetkililerin bölgeye gönderildiği bildirilmişti.

İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ise 23 Temmuz’da yaptığı bir konuşmada, “İnsanlar rahatsızlığını dile getirdi ancak kimse onları suçlayamaz. Çünkü Huzistan’ın sıcak ikliminde su sorunu küçük bir sorun değildir” ifadelerini kullanarak bölgedeki su sorunun bir an önce çözülmesini istemişti.

Today people into the wrong took to the streets and chanting against dictator.

11th day of protests across ⁦ #Iran⁩ spread to ⁦ #Tehran⁩. These protests began in Khuzestan and have involved ⁦ #Iranians⁩ of all ethnic backgrounds.

Tehran and Khuzestan, united.” pic.twitter.com/3B7ZMaOm4d

— Masih Alinejad ?️ (@AlinejadMasih) July 26, 2021

“Diktatöre ölüm”

İran son haftalarda ülke genelinde yaşanan toplu elektrik kesintileri nedeniyle de başta Tahran olmak üzere gösterilere sahne olmuştu.

Bugün (26 Temmuz) protestoların 11. gününde Şah döneminde atılan slogan hatırlandı. İranlılar caddeleri “Diktatöre ölüm” sloganı ile doldurdu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü: “Hükümetin aşırı şiddeti durdurması gerekiyor”

İnsan Hakları İzleme Örgütü bugün yaptığı açıklamada, İranlı yetkililerin güneybatı İran’da suya erişimin olmamasını protesto eden göstericilere karşı aşırı güç kullandıklarını söyledi. Sosyal medyada paylaşılan videolar, güvenlik güçlerinin ateşli silah ve göz yaşartıcı gaz kullandığını ve protestoculara ateş ettiğini gösteriyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü İran araştırmacısı Tara Sepehri Far, “İranlı yetkililerin artan ekonomik zorluklar ve kötüleşen yaşam koşullarından bıkmış protestoculara mermilerle yanıt verme konusunda çok rahatsız edici bir sicili var. Hükümet yetkililerinin barışçıl toplanma hakkını güvence altına alması ve güvenlik güçlerinin aşırı güç kullanmasını durdurması gerekiyor” dedi.

Sosyal medyada paylaşılan videolar, İzeh’teki protestolar sırasında protestocularun Muhammed Abdullahi adlı yurttaşın cesedini taşdığını gösteriyor. ILNA haberlerine göre, İzeh valisi vekili Hassan Nabovatim, oradaki protestolar sırasında üç protestocunun öldürüldüğü yönündeki haberleri yalanladı, ancak bir kişinin yaralanarak öldüğünü kabul etti.

İnternet kesintileri

İran devleti, daha önceki isyanlarda yaptığı gibi bilgi akışını önlemek için internet kesintileri yaratıyor. Al Monitor’un aktardığına göre Londra merkezli NetBlocks Çarşamba günü yaptığı açıklamada, 15-20 Temmuz’dan itibaren cep telefonlarında internet erişiminde kesintiler olduğunu ve İran’daki mobil verilerin yaklaşık yüzde 3 ila 4’ünü bloke ettiğini duyurdu. Grup, protestoları kontrol etmeyi amaçlayan bölgesel bir internet kesintisi ile tutarlı olarak, hücresel ağ kesintilerine ilişkin yaygın kullanıcı raporları olduğunu söyledi.

Sendika.Org