AKP’nin MHP desteğiyle TBMM’ye sunduğu sosyal medyaya sansür teklifini değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz, erişim engellerinin artacağını, içeriklerin kaldırılacağını, hesapların kapatılacağını, AKP’nin unutturmak istediği içerikleri ve geçmişini sildirebileceğini söyledi
Tayyip Erdoğan’ın sosyal medyaya dönük kapsamlı bir sansür düzenlemesi için talimat vermesinin ardından AKP, hazırlayıp MHP onayından da geçirdiği 9 maddelik teklifi TBMM’ye sundu.
Teklifle ilgili TBMM’de bir de basın toplantısı düzenleyen AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, teklifin idari-mali olarak bir muhataplık ve kişisel hak ihlalleri ile ilgili yaptırım oluşturmayı amaçladığını söyledi.
Sosyal medyaya kapsamlı sansür teklifini İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu ve bilişim hukuku uzmanı Prof. Dr. Yaman Akdeniz sosyal medya hesabından değerlendirdi. Akdeniz’in paylaşımları şöyle:
Türkiye'den mevcut düzende 2019 sonu itibarı ile 408.494 websitesi, 130.000 URL adresi, 7.000 Twitter hesabı, 40.000 tweet, 10.000 YouTube videosu ve 6.200 Facebook içeriği erişime engellenmiştir. Detaylar için bkz. https://t.co/ZxaBzjBCbn Düzenleme derken bunu unutmamak lazım. pic.twitter.com/VBqpppdSn8
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Türkiye'deki mevcut yapıda erişim engelleme yetkisi sadece yargı organlarına verilmemiş. BTK, ESB, Sağlık Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Milli Piyango, Spor Toto, Türkiye Jokey Kulübü, Diyanet İşleri Başkanlığı, RTÜK ve hatta Diyanet'e erişim engelleme yetkisi verilmiş.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvurular ortalama 5 senede sonuçlanıyor. Wikipedia ile ilgili başvuruların karara bağlanması 2.5 sene sürdü. Birgün, Cumhuriyet, https://t.co/kEeI23tmCf ve https://t.co/yAbMU7spKQ tarafından yapılan başvurular ise ortalama 5 senede sonuçlandı.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Dolayısıyla, Anayasa Mahkemesi kararlarını sadece Anayasa Mahkemesi dikkate alırken sulh ceza hakimlikleri AYM kararlarını tamamen göz ardı ediyor, karar verirken veya itirazları değerlendirirken yerleşik AYM içtihadını hiçe sayıyorlar.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Bizde önerilen modelde ise sosyal medya platformları zorunlu olarak Türkiye'de ofis açacak. Ofis açmazlarsa 10-40 milyon TL arası idari para cezası ile karşı karşıya kalacaklar ve İnternet trafiği bant genişliği (%50-95 aralığında) sulh ceza hakimlikleri eli ile kısıtlanacak.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının Türkiye’deki kullanıcılarının verilerini Türkiye’de barındırma yönünde de bir talep var bugün Meclis'e gelecek taslakta.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Taslağa şöyle bir madde eklenmesi de söz konusu: Hukuka aykırılığı hâkim kararı ile tespit edilen içeriğin bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumludur.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Twitter'ın @candundaradasi ve @barbarosansalfn hesapları ile ilgili erişim engelleme kararlarını bu gibi muhalif hesapların iç politikasına aykırı olmadığı için kapatmadığını veya Türkiye'den görünmez kılmadığını hatırlatmak da yarar var: https://t.co/VVjiTT9rEq
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
EngelliWeb raporunda 5651, 9. madde kapsamında sadece "erişim engelleme" yaptırımı olduğunu belirtmiştik. Fakat, Meclise gelecek taslakla "içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi" şeklinde bu maddenin kapsamı genişletilecek. Amaç İnterneti eleştiriden temizlemek.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Bir başka deyişle, eğer "içerik çıkartma" 9. maddeye eklenirse, o zaman, @cumhuriyetgzt'inden @BirGun_Gazetesi'ne @DikenComTr'den @bianet_org'e kadar tüm haber siteleri sulh ceza hakimlikleri kararlarına uyup, erişime engellenen içerikleri kaldırmak zorunda kalacaklar.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Sosyal medya tasarısı ile yapılmak istenenin ve durumun ne kadar vahim olduğunun @herkesicinCHP ve @HDPgenelmerkezi farkında mı?
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Sosyal medya platformları, daha önce belirttiğim üzere kendilerine gönderen kararları uygulamazlar ise doğan zararlardan da sorumlu olacaklar ve çok sayıda dava ile karş karşıya kalacaklar. pic.twitter.com/rKBZ8uCrDP
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Sonuç itibarı ile sosyal medya platformlarının #AKPninSansurTeklifi'ni kategoriksel olarak reddetmeleri gerektiğini ve Türkiye'de yasal temsilcilik açmamaları gerektiğini düşünüyorum.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 21, 2020
Hatta kamuoyunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın “Her eve buzdolabı giriyorsa refah seviyesi var demektir” ve “Isparta’ya üniversiteyi biz getirdik” gibi kamuoyundan tepki çeken ve tartışmalı beyanlarının da silinmesi yeni yasa teklifi ile sağlanacak. 17-25 Aralık dönemi unutturulacak.
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 22, 2020
Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği @barisyarkadas'ın Twitter hesabını Mayıs 2017'de erişime engellemişti. Twitter bu kararı bugüne kadar uygulamadı. Eğer Twitter Türkiye'de ofis açarsa, bu kararı ve benzer kararları uygulamak zorunda kalacak. pic.twitter.com/6lqD4kSkdo
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 22, 2020
Taylan Kulaçoğlu susturulmak için tutuklandı. Twitter hesabı ile ilgili 2018'den brri erişim engelleme kararı olduğunun fakat bu kararı Twitter'ın uygulamadığının farkında mısınız? Twitter Türkiye'ye gelirse bu kararı uygulamak zorunda kalacak. Sansür artacak. @TaylanKulacogIu pic.twitter.com/yqWCj3lFSs
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) July 22, 2020
Sendika.Org
