Kamu emekçilerinin ve emeklilerinin alacağı enflasyon farkını belirleyen haziran ayı enflasyon verilerine yine Saray iktidarının Ali Cengiz oyunu damga vurdu. Elektrik, akaryakıt, çay ve şekerde peş peşe yağdırılan zamlar, başlangıç tarihi temmuz olarak belirlendiği için haziran enflasyonunda hesaplanmadı. Sadece bu dört kalemdeki zamlar verilere yansısaydı maaşlardaki enflasyon farkı %0,64 daha fazla olacaktı
TÜİK’in açıkladığı verilere göre enflasyon Haziran 2019’da sadece %0,03 oranında artmış, tüketici fiyatlarının yılın ilk 6 ayında %5,01 oranında artmasının sonucunda kamu emekçilerinin ve emeklilerinin maaşlarına alacağı enflasyon farkı %1,01 olmuştu.
KAMU ÇALIŞANLARININ MAAŞLARINA %1,01 ORANINDA ENFLASYON FARKI
Kamu çalışanları ve emeklilerine sadece %1,01’lik enflasyon farkı verilmesi, Saray iktidarının haziran ayı içinde yaptığı kalem oyunlarıyla oldu.
BirGün’ün haberine göre; enflasyon sepetindeki ağırlığı bir hayli fazla olan çay, şeker, akaryakıt ve elektrikte seçim sonrasında peş peşe yağdırılan zamlar, başlangıç tarihinin temmuz başı olarak belirlenmesi nedeniyle haziran ayı enflasyonunda hesaplanmadı.
Sadece bu dört kalemdeki zamlar haziran ayı enflasyon verisine yansısaydı, 6 aylık enflasyon %5,65 olacak, kamu çalışanları ve emeklilerinin maaşlarının enflasyon farkı %0,64 daha fazla olacaktı.
Temmuz ayı itibariyle şimdiden açıklanan zamlar şöyle:
Mayıs ayında litresi 7,12 TL olan benzin, haziran ayındaki indirimlerle 6,91 TL’ye geriledi. TÜİK de %2,8 oranında gerileyen benzin fiyatını esas aldı. Bunun hemen arkasından ise 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere benzinin litresine 27 kuruş zam yapıldı ve benzinin litre fiyatı ortalaması 7,18 TL’ye yükseldi. Benzine eğer bir gün önce zam yapılmış olsaydı ilk 6 aylık enflasyon 0,06 puan daha yüksek çıkmış olacaktı.
Mazotta da durum farklı olmadı. Mayıs ayından hazirana gelinirken yapılan indirimlerle mazotun fiyatı %1,5 oranında düşürüldü. Temmuz başı itibariyle pompaya yansıyacak zam oranı ise %1,83 oldu. Mazota eğer bir gün önce zam yapılmış olsaydı, mazotun TÜFE sepetindeki ağırlığı daha fazla olduğundan, enflasyon farkı 0,065 puan daha fazla olacaktı.
TÜİK verilerine göre çayın fiyatı haziran ayında %0,47 oranında arttı. Oysa haziran ayı sonunda Çaykur’da temmuz ayı itibariyle çaya %15 oranında zam yapıldığı açıklandı. Çayın TÜFE’deki ağırlığı nedeniyle şayet bu zam haziran ayı içinde hesaplansaydı çaydaki 6 aylık fiyat artışı %7,1 olacaktı.
Şekerde de çaya benzer bir manzara var. Haziran ayında sadece %0,08 oranında artan toz şekere Türkiye Şeker Fabrikaları tarafından temmuz ayından itibaren geçerli olmak üzere %16 zam yapıldı. Toz şekerin TÜFE sepetindeki ağırlığı da 0,31 puan.
Elektrikte normal şartlarda 1 Nisan’da açıklanan ancak İstanbul seçimi nedeniyle temmuza ertelenen %15’lik zam da haziran hesaplamasına yansıtılmadı. Elektriğin TÜFE sepetindeki ağırlığının %2,99 olması, bu zammın hesaplanmamasıyla kamu çalışanlarının ve emeklilerinin maaşlarından ciddi bir kesinti anlamına geldi.
Sigara ve alkol ürünlerinde de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) zammı geldi. Yasa ile daha önce yılda iki kez enflasyon güncellemesi yapılacağı belirtilen ÖTV oranlarının listesi Resmi Gazete’de yayımlanmadı, onun yerine Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesine konuldu. Zamla birlikte sigaradaki ÖTV 55 kuruş, 50 cl’lik biradaki ÖTV 42 kuruş, 70’lik şaraptaki ÖTV 58 kuruş, 70’lik rakıdaki ÖTV 7,27 TL zamlandı. Bu zamlar da temmuz ayına yığıldı.
KESK Eş Genel Başkanı Aysun Gezen, BirGün’e yaptığı değerlendirmede enflasyon verileriyle oynanarak kamu çalışanlarına ve emeklilerine yapılan zamların azaltılmasını “Ali Cengiz oyunu” olarak niteledi.
TÜİK vasıtasıyla gerçek enflasyonu perdeleme politikasının uzun bir zamandır sürdürüldüğünü ifade eden Gezen, Ekim 2018’de TÜİK’e Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın arkadaşlarının yerleştirilmesiyle bu perdelemenin çok daha fütursuzca yapıldığını belirtti.
Gezen şöyle devam etti:
Maaş artışlarının düşük kalması, baskılanması için özellikle devreye sokulan bu hamle ise zaten toplusözleşmede 2019’un ikinci altı ayı için Memur Sen’in bağıtladığı %5’lik artışla kaybeden emekçilerin, ekonomik kayıplarını artırıyor; daha zam cebimize girmeden çok daha fazlasını kaybediyoruz.
Yeni toplusözleşme sürecine girilirken emekçileri enflasyon, hayat pahalılığı altında ezdirmemek için, emeğin haklarını alması için de tüm kamu emekçilerini birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz.
Sendika.Org