TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu, ücretli plastik poşet uygulaması hakkında bir açıklama yaparak “Peki bu uygulama ile esas kazanan kimdir?” diye sordu
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu, ücretli plastik poşet uygulaması hakkında bir açıklama yaparak “Peki bu uygulama ile esas kazanan kimdir?” diye sordu
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu, Ambalaj Atıkları Yönetmenliği kapsamında 01 Ocak 2019 itibariyle başlayan ücretli plastik poşet uygulaması üzerine bir açıklama yaptı.
Açıklamada, plastik poşetlerin ücretlendirilmesinin, geri dönüşümün temel felsefesi olan “azalt, yeniden kullan ve geri dönüştür” çerçevesinde doğru bir adım gibi görünse de aslında sorunların çözümünden oldukça uzak bir uygulama olduğu ifade edildi.
“Geri dönüşüm sorunu, yalnızca ülkemizde değil, dünya genelinde temel problemin çözümünden uzak, sadece plastik poşetlere indirgenmekte, yasaklama veya ek vergi gibi ücretlendirmelerle çözüldüğü var sayılmaktadır” denilen açıklamada geri dönüşümde plastik poşet sorunu bir buzdağı metaforuna benzetilecek olursa, bunun suyun üzerindeki parça olmaktan dahi fersah fersah uzak olduğu ifade edildi.
Alışveriş poşetlerinin ağırlıkla, sonrasında tüketiciler tarafından çöp torbası olarak kullanılıp çöp konteynerlerine atıldığı hatırlatılan açıklamada “Uygulama ile, bunun yerini daha çok çöp torbaları alacak ve çöp sahasına gidecek olan plastik miktarında büyük bir değişim de olmayacaktır” denildi.
“Peki bu uygulama ile esas kazanan kimdir?” diye sorulan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Poşetlerin ücretlendirilmesi ile satış noktaları, özellikle ulusal market zincirleri kazanacak, milyonlarca liralık plastik poşet maliyetinden kurtulacaklar ve bununla beraber maliyeti 5 kuruştan az olan poşeti 10 kuruşa satarak kazancını artıracaktır. 25 kuruş olan poşet ücretinden geriye kalan 15 kuruş da geri dönüşüm için kaynak yaratılmak için vergi olarak ödenecektir. Poşetler ücretlendirildiğinde satış noktaları öncelikle ücretli sattığı poşetlerin daha kalın ve tüketici için tekrar kullanabilir nitelikte olmasını sağlamalıdır, ayrıca alternatif olarak rafya ve dokumasız kumaşlardan yapılan daha uzun ömürlü torbaları alternatif olarak sunmalıdır.
İlgili yönetmeliğin geri dönüşüm ile ilgili birçok hedef koyduğu ve bunun önemli bir adım olduğu vurgulanan açıklamada Türkiye’deki uygulama eksikliklerine dikkat çekildi:
Burada görev yerel yönetimlere düşmektedir. İstanbul gibi büyük şehirlerde bile, ambalaj atıklarını kaynağında ayırmayı sağlayacak konteynerler mevcut değildir; mevcut olanlarında ise türlerine göre ayırdığımız atıkları bir kamyonun gelip karıştırarak römorkuna aktardığını görmekteyiz. Ayrıca belediyelerin ambalaj atıklarını belirli günler toplama uygulaması kesinlikle çalışmamaktadır.
Açıklamada ayrıca geri dönüşüm uygulamaları için yapılması gerekenler de sıralandı:
Açıklamada, “bol bol poşet kullanımı gerçekleşsin” denildiği anlamının çıkmaması gerektiğine vurgu yapılarak “Kuşkusuz ki ekolojik denge için hepimiz sadece plastik poşetlerle ilgili değil, doğaya zarar veren tüketimlerimizi gözden geçirmeli, azaltmalı, mümkünse yok etmeliyiz. Ve kuşkusuz ki içerisinde yaşadığımız doğaya olan sorumluluklarımız, yalnızca bireysel önlemlerle kalmamalı! Problemin esas çözümü hükümetlerin ve devletlerin çözüm odaklı, ekolojiyi gözeten esaslı politikalar üretmesinden geçiyor” denildi.
Sendika.Org