Ekonomi yazarı Ali Rıza Güngen, TL’nin pozitif bir ayrışma seyrinde olduğunu iddia eden Mehmet Şimşek’i verilerle yalanladı, aksine negatif bir seyir olduğuna dikkat çekti, “Yeni bir üretim ve bölüşüm zihniyetine doğru yol almanın mümkün olduğunu ya da farklı kolektif mülkiyet biçimlerinin uygulanabilir olduğunu hayalcilik suçlamasına aldırmadan gündeme getirmek gerekiyor” dedi

Döviz kurundaki şiddetli tırmanışa Merkez Bankası eliyle yapılan müdahaleler ateşi bir nebze dindirirken, finans sermayeye bağımlılıklarını bildirmek üzere Londra’ya giden Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek “Nihayet decoupling” yazdığı bir tweet attı.

Şimşek bu tweeti ile gelişmekte olan ülkelerin para birimleri değer kaybederken TL’nin değer kazandığını ve Türkiye ekonomisinin “pozitif bir ayrışma” içinde olduğunu iddia etti.

Ali Rıza Güngen ise Gazete Duvar’a yazdığı yazıda durumun, bunun tam aksi olduğunu savundu.

Veriler Şimşek’i yalanlıyor

Güngen’in ilk yaptığı gelişmekte olan dokuz ülkenin para birimlerinin dolar karşısındaki performansını hesaplamak oldu. Buna göre TL, en çok değer kaybeden para birimiydi:

• Güney Afrika’dan Meksika ve Brezilya’ya, Hindistan’dan Rusya’ya bir yıllık ya da iki yıllık tahvil faizler %8’i geçmezken, Türkiye’de gösterge faizi veren iki yıllık tahvilin faizi mayıs ayı sonunda %17’yi aştı.
• İç borçlanmanın ortalama maliyeti ise daha mayıs çalkantısı görülmeden 2009 yılının mart ayından sonraki en yüksek seviyeye ulaştı.
• OHAL döneminde TL’nin dolar karşısındaki kaybı ise %35 seviyesine ulaştı. 2018 yılının ilk beş ayında 1 doların karşılığı 3,77 TL’den 4,48’e yükseldi.
• Türkiye’de özel sektörün 222 milyar dolar civarında net döviz açığı üzerinden bir hesap yapıldığında özel sektörün dış borcu lira cinsinden yaklaşık olarak 158 milyar arttı.
• Yaz biterken enflasyonun %14’e yaklaşması bir kader haline geldi. Başka bir ifadeyle dünya ortalamasının beş katı bir enflasyon yetmedi, yedi katı civarında bir enflasyon deneyimleyeceğiz.

“Yeni bir üretim-bölüşüm zihniyetine doğru yol almak mümkün”

“Türkiye’yi yüksek enflasyon ve kemer sıkmanın beklediği” görüşünün yaygınlaştığını, sermaye çıkışlarının gerçekleşmesi durumunda doludizgin bir krizin gündeme gelebileceğini ifade eden Güngen, ayrışmanın “negatif” olduğunun altını çizdi ve yeni bir üretim-bölüşüm alternatifine duyulan ihtiyacı bir kez daha dillendirdi:

Kısaca, Türkiye ayrışıyorsa benzer konumdaki ülkelerden negatif ayrışıyor. Aslında gelişmekte olan ülkelerle kavuşmuş olsa bugününden daha iyi durumda olacağı görülüyor. Bu gidişat karşısında politika yapıcıların isteği liranın değerlenmesi ya da kur çalkantısının durması ile kısa bir süreliğine nefes almak. Bugünün muhalefetinin isteği ise seçim sonrası yeni bir çevrim başlatarak Türkiye’nin ağır açık sorununu sermaye teveccühüyle ertelemek.

Ancak farklı bir yol tercih etmek mümkün. Yeni bir üretim ve bölüşüm zihniyetine doğru yol almanın mümkün olduğunu ya da farklı kolektif mülkiyet biçimlerinin uygulanabilir olduğunu hayalcilik suçlamasına aldırmadan gündeme getirmek gerekiyor.

Pozitif ayrışma teriminin, ancak piyasa kulları ile farklı düşünme cesareti gösterenler için kullanılması gerektiğini kaydeden Güngen, Birleşik Metal-İş’in seçim manifestosunu örnek gösterdi.

* Yazının Gazete Duvar’daki hali için tıklayın.

Sendika.Org