ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye düzenlediği saldırının ardından yaşanan tüm gelişmeleri dakika dakika aktarıyoruz
Duma’da kimyasal saldırı düzenlediği iddialarının ardından yaklaşık bir haftadır süren tehditler ve karşılıklı restleşmelerle tırmanan gerilim ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye yönelik sınırlı füze saldırısıyla sonuçlandı. Sabaha karşı başlayan ve yaklaşık bir saat süren saldırıların ardından gerilim yerini karşılıklı açıklamalara bıraktı. Suriye’ye yönelik saldırının ardından yaşanan tüm gelişmeleri dakika dakika aktarıyoruz
Suriye’ye yönelik askeri müdahale tehditleriyle tırmanan gerilimde ABD Başkanı Donald Trump, bugün (14 Nisan) sabaha karşı Suriye’ye saldırı emrini verdiğini açıkladı. Trump, Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, saldırıya İngiltere ve Fransa’nın da destek verdiğini söyledi.
Bir süre sonra ABD Savunma Bakanı James Mattis “Şu anda bu bir kerelik bir şey ve güçlü bir mesaj yolladığına inanıyorum” derken, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford da “operasyonun ilk dalgasının” sona erdiğini duyurdu.
ABD, İNGİLTERE VE FRANSA’DAN SURİYE’YE SALDIRI (TÜM GELİŞMELER)
Sabaha karşı başlayan ve yaklaşık bir saat süren saldırıların ardından gerilim yerini karşılıklı açıklamalara bıraktı. Suriye’ye yönelik saldırının ardından yaşanan tüm gelişmeleri dakika dakika aktarıyoruz.
Rusya’nın, BMGK’de ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye yönelik saldırılarının kınanmasını istediği tasarı kabul edilmedi. Oylamada 3 lehte, 8 karşı, 4 çekimser oy kullanıldı.
Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Beşar Caferi, saldırının OPCW’nin Suriye’de bulunan ekibi tarafından yapılacak olan Duma’daki kimyasal saldırı iddiası soruşturmasının altını oymak amacıyla düzenlendiğini söyledi.
ABD ve müttefiklerine seslenen El-Caferi, “Sizler saldırgansınız ve ikiyüzlüsünüz. İkiyüzlülüğünüz ve yalanlarınızla [Duma’daki] soruşturma sürecini, uluslararası topluma karşı suç işleyerek başarısızlığa uğratmak istiyorsunuz” dedi ve BMGK’yi Suriye’ye yönelik saldırıları kınamaya çağırdı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifak üyesi tüm ülkelerin Suriye’de hava saldırıları düzenleyen ABD, İngiltere ve Fransa’ya destek verdiklerini söyledi.
BBC Türkçe’nin haberine göre, Brüksel’de bir basın toplantısı düzenleyen Jens Stoltenberg, “NATO, Suriye rejiminin bir kez daha kimyasal silahlar kullanmasını sert şekilde kınıyor” dedi.
ABD’nin BM Büyükelçisi Nikki Haley ise BMGK’deki konuşmasında, “Suriye’nin kimyasal silah programını sekteye uğrattık. Eğer Suriye rejimi irademizi sınayacak kadar aptalsa, bu baskıyı muhafaza etmeye hazırız” dedi.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, BMGK oturumunda yaptığı konuşmada “ABD Suriye’deki eylemleriyle insani felaketi daha da kötüleştiriyor ve teröristlere göz yumuyor” ifadesini kullandı.
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, Nebenzya şöyle devam etti:
ABD ve müttefikleri uluslararası hukuku küçümsediklerini ısrarla göstermeye devam ediyor. ABD ve müttefikleri Suriye’nin kalkınma sürecine yardım etmeyi reddederek işi ülkenin parçalanmasına doğru götürüyor. ABD ve müttefikleri Suriye’deki çatışmaları 24 saat içinde durdurabilir.
BMGK, Suriye’ye yönelik üçlü saldırı sonrası Rusya’nın çağrısıyla acil gündemle toplandı. Ayrıca Rusya’nın, “ABD ve müttefiklerinin uluslararası hukuku ihlal ettiği” gerekçesiyle konseye ABD ve müttefiklerinin kınanmasını isteyen karar tasarısı sunduğu bildirildi.
Oturumun başında bir konuşma yapan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BMGK üyesi tüm ülkelere, itidalli davranmaları ve Suriye’de gerginliği artırıcı adımlardan kaçınmaları çağrısı yaptı.
BM Genel Sekreteri Guterres, BM’nin, Suriye ordusunun Duma’da kimyasal saldırı düzenlendiği iddialarını soruşturması gerektiğini, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) heyetinin bölgede incelemeler yapmaya hazır olduğunu söyledi.
Guterres, “Krizin askeri bir çözümü yok. Çözüm siyasi olmalı. Siyasi süreci hızlandırmalıyız” dedi.
Rus haber ajansı Sputnik, ABD ve müttefiklerinin saldırıları sonrası Şam’ın kuzeyindeki Berze semtinde bulunan bilimsel araştırma merkezindeki yıkımı görüntüledi.
18.05 | Rus haber ajansı Sputnik, ABD ve müttefiklerinin saldırıları sonrası Şam’ın kuzeyindeki Berze semtinde bulunan bilimsel araştırma merkezinin görüntülerini yayımladı. pic.twitter.com/gReq8CbABn
— sendika.org (@sendika_org) 14 Nisan 2018
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov; ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye düzenlediği saldırıyı “yasadışı” ve “kabul edilemez” olarak niteledi.
ABD Savunma Bakanlığı’nda (Pentagon) düzenlenen basın toplantısında konuşan Bakanlık Sözcüsü Dana White “Bu operasyon ABD’nin politikasında bir değişiklik olduğu anlamına gelmiyor. Suriye’de rejimi değiştirme çabası da değil” dedi.
BBC Türkçe’nin haberine göre, “Bu saldırılar haklı, meşru ve orantılıdır. Suriye rejiminin kendi halkına karşı kimyasal silah kullanmaya devam etmesine yanıt niteliğindedir” diye konuşan White, sözlerini şöyle sürdürdü:
Suriye’de sorun istemiyoruz ama uluslararası hukukun böylesine feci bir şekilde ihlal edilmesine izin veremeyiz. Suriye’de hedefimiz IŞİD’i mağlup etmek.
Pentagon’daki brifingde Korgeneral Kenneth McKenzie de gazetecilere hava saldırıları ile ilgili bilgi verdi.
Kenneth McKenzie, Şam’ın Berze semtindeki bulunan araştırma merkezine 76, Humus’un güneyinde yer alan Şinşar bölgesindeki depolama tesisine 22, aynı bölgedeki sığınağa ise 7 seyir füzesi atıldığını duyurdu.
Vurulan tesislerden üçünün, “rejimin kimyasal silah altyapısının temel bileşenleri” olduğunu ve “Duma’daki kimyasal saldırıyla bağlantılı” olduğunu belirten McKenzie, Suriye’nin kimyasal silah programını aynı düzeye getirmesinin “yıllar” alacağını söyledi.
McKenzie ayrıca, Suriye’nin hava savunma sistemlerinin uçaklarına ya da füzelerine hiçbir zarar vermediğini öne sürdü.
İstanbul Fatih’te AKP’nin 6. Olağan Kongresi’nde konuşan Tayyip Erdoğan, Suriye’ye yönelik üçlü saldırıyı doğru bulduklarını söyledi.
Erdoğan şöyle konuştu:
Bu sabah erken saatlerde Amerika, İngiltere ve Fransa tarafından füze ve uçaklarla, rejim hedeflerine yönelik sınırlı olduğu açıklanan bir operasyon yapıldı. O yüzden bu gece de uykusuz geçti zaten. Hep bunu takip ettik. Rejimin, daha öncede çeşitli defalar yaptığı bu tür saldırıların cevapsız bırakılması elbette düşünülemezdi. Bu bakımdan yapılan operasyonu doğru buluyoruz.
16.05 | Tayyip Erdoğan: Bu sabah ABD, İngiltere ve Fransa rejim hedeflerine yönelik sınırlı bir operasyon gerçekleştirdi. Biz yapılan operasyonu doğru buluyoruz. https://t.co/uDdgqxdSqg pic.twitter.com/d09nFsnvrc
— sendika.org (@sendika_org) 14 Nisan 2018
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin Suriye’ye yönelik saldırılarına ilişkin resmi Twitter hesabı üzerinden bir açıklama yaptı.
Trump, “Dün gece mükemmel bir şekilde icra edilmiş bir saldırı. Fransa ve İngiltere’ye, bilgelikleri ve harika ordularının gücü için teşekkürler. Daha iyi bir sonuç elde edilemezdi. Görev başarıyla tamamlandı” yazdı.
BMGK, Suriye’deki son gelişmelerin ardından Rusya’nın talebi üzerine TSİ 18.00’da acil gündemle toplanacak.
Konseyin veto yetkisine sahip beş daimi üyesinden üçü (ABD, İngiltere ve Fransa) günün ilk saatlerinde Suriye’de hava saldırıları düzenlerken, diğer iki daimi üyesi Rusya ve Çin ise saldırılara tepki göstermişti.
Hamas, ABD ve müttefiklerinin Suriye’ye yönelik saldırılarını kınadığını açıkladı.
Suriye, Rusya ve İran’dan sonra Çin’den de saldırılara tepki geldi.
BBC Türkçe’nin haberine göre, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, ülkesinin uluslararası ilişkilerde güç kullanımına karşı olduğunu söyledi.
Hua Chunying, BMGK’nin onayı olmadan yapılmış herhangi bir askeri eylemin uluslararası ilişkilerde en temel prensiplerin ve normların ihlali anlamına geldiğini belirtti.
Antalya’da gazetecilerin sorularını cevaplayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye’ye yönelik üçlü saldırı için “Kimyasal silah kullanan rejime yönelik bir operasyondur. Bugüne kadar çoktan müdahale edilmesi gerekiyordu” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu şoyle konuştu:
Umarım sonuca odaklanılmıştır. Yapılan açıklamalara göre, kimyasal silahların yapıldığı araştırma merkezlerine füze ya da bomba attıklarını söylediler. Buralar hedef alındı denildi. Sivillerle ilgili şu ana kadar bir açıklama olmadı. Rejimden de bir açıklama gelmedi. Ve bizim açıklamamızda zaten ortadadır. Ama bu rejimin artık Suriye’nin başında kalmaması gerekiyor. Yarın bu rejim bu saldırılarını devam ettirirse daha büyük olaylar olur, iş büyür ve Suriye’de kaos tekrar gelir. Hem de geri dönülmez bir şekilde gelir. Bir an önce siyasi sürece geçmemiz lazım, Suriye’yi bu rejimden de kurtarmamız gerekiyor.
14.45 | Çavuşoğlu: Bu rejimin artık Suriye’nin başında kalmaması gerekiyor. Yarın bu rejim bu saldırılarını devam ettirirse daha büyük olaylar olur, iş büyür ve Suriye’de kaos tekrar gelir. Hem de geri dönülmez bir şekilde gelir. https://t.co/uDdgqxdSqg pic.twitter.com/xDVr0XsBHy
— sendika.org (@sendika_org) 14 Nisan 2018
ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye saldırısının “suç” olduğunu belirten İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Saldırı ile hiçbir sonuç elde edilmeyecek” dedi.
Hamaney sözlerini şöyle sürdürdü:
ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı ve İngiltere Başbakanının suçlu olduklarını açıkça ilan ediyorum.
Saldırı onlara hiçbir fayda getirmeyecek. Geçmişte Irak’a, Suriye’ye, Afganistan’a da gittiler ve benzer suçlar işlediler. Yaptıkları menfaatlerine olmadı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de “Suriye halkı, dış güçlerin saldırganlığına direnmeye devam edecektir. İran, bölgede ve dünya çapında mazlum uluslara hep destek vermiştir. Bu desteğini sürdürecektir” açıklamasında bulundu.
Rusya Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev, Türkiye’nin Suriye’ye yönelik üçlü saldırıyı desteklemesinin bir hata olduğunu belirtti.
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, Kosaçev, “Türkiye’nin Suriye’ye yönelik şikayetleri olduğu anlaşılır bir durum. Ancak bu, saldırganlığın artırılması için gerekçe değil. Türkiye’nin de yer aldığı barışçıl çözümün gerçek yolu, Cenevre müzakerelerine destek için yapılan üçlü Astana görüşmeleridir. Batılıların füze saldırısı, sadece hayali kimyasal depolarını değil, Batı’nın pek de ilgi duymadığı Suriye çözüm sürecine de darbe vuruyor” ifadelerini kullandı.
İngiltere’de ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Jeremy Corbyn, bu sabah Başbakan Theresa May’e bir mektup gönderdi.
BBC Türkçe’nin haberine göre, Jeremy Corbyn, May’den, İngiltere’nin Suriye’ye düzenlenen saldırılara neden katıldığının “tüm yasal gerekçelerini” açıklamasını istedi.
Corbyn, Avam Kamarası’nın Pazartesi günkü oturumunda hükümetten, Suriye’ye yönelik yeni bir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararı çıkarılması için çaba sarf etmesini isteyeceğini duyurdu.
İşçi Partisi lideri, Suriye konusunda Rusya ve ABD’nin, komşu ülkelerle birlikte hareket etmelerini istiyor.
AKP’nin İstanbul Esenler’de gerçekleştirilen olağan kongresinde konuşan Başbakan Binali Yıldırım, Suriye’ye yönelik üçlü saldırıyla ilgili olarak şunları söyledi:
Bu sabaha karşı Amerika ve koalisyon ortakları bir operasyon düzenledi. Tabii bunu olumlu bir adım olarak görüyoruz. Ancak kalıcı barış için daha fazlasına ihtiyaç var.
14.05 | Binali Yıldırım: “ABD’nin bu sabah [Suriye’ye] düzenlediği operasyonu olumlu bir adım olarak görüyoruz ancak kalıcı barış için daha fazlasına ihtiyaç var.” https://t.co/uDdgqxdSqg pic.twitter.com/G06pe6NZKH
— sendika.org (@sendika_org) 14 Nisan 2018
Fransa Savunma Bakanlığı, Suriye’nin kimyasal silah programı yürüttüğüne dair iddiaların yer aldığı bir istihbarat raporu yayımladı.
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, raporda “Fransa ve müttefikleri tarafından toplanan materyaller, Suriye rejimini 7 Nisan’daki saldırıyla ilgili suçlamak için yeterli miktarda kanıt sunuyor” denildi.
Raporda ayrıca, “Fransız uzmanlar, görgü tanıklarının kanıtlarını, saldırıdan sonraki saatlerde ve günlerde özel internet sitelerinde, basında ve sosyal medyada çıkan fotoğraf ve videoları, ayrıca istihbarat servislerinin kanıtlarını analiz etti” ifadeleri kullanıldı.
Suriye Ordusu Sözcüsü Tuğgeneral Ali Meyhub, ABD ve müttefikleri tarafından ülkenin farklı bölgelerine 110 füze atıldığını ancak çoğunun havada imha edildiğini açıkladı.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre, Şam’ın kuzeyindeki Berze’deki araştırma merkezine birkaç füzenin isabet ettiğini belirten Meyhub, “içinde bilimsel laboratuvarlar ve eğitim merkezinin olduğu binanın yok edildiğini” ifade etti.
Humus’taki askeri depoların da hedef alındığını kaydeden Meyhub, saldırılarda 3 sivilin de yaralandığını aktardı.
Açıklamada kayıp olup olmadığı ise belirtilmedi.
ABD ve müttefiklerinin saldırılarına ilişkin açıklama yapan Suriye Dışişleri Bakanlığı, “Suriye Arap Cumhuriyeti, ABD-İngiltere-Fransa’nın Suriye’ye yönelik vahşi saldırısını en güçlü şekilde kınıyor. Bu uluslararası hukukun alenen ihlali” denildi.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre, Suriye Dışişleri, saldırının Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün (OPCW) bugün (14 Nisan) Duma’da kimyasal silah kullanılıp kullanılmadığını belirlemek için yapacağı çalışmaları engellemek için gerçekleştirildiğini belirtti.
Açıklamada “Saldırının zamanlaması OPCW misyonunun Duma’daki kimyasal saldırı iddialarını incelemek için gelmesiyle aynı zamanda oldu. Saldırının başlıca amacı misyonun çalışmalarını engellemek” ifadeleri kullanıldı.
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, Rossiya 1 televizyonuna demeç veren Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Saldırının dayanağını basında yer alan haberler ile sosyal medyadaki paylaşımlar oluşturuyor. Belki basın kuruluşlarının, yayınladıkları haberler nedeniyle bazı sorumlulukları olabilir ancak sosyal medyada yayınlayan materyallerin güvenilirliği söz konusu dahi olamaz” dedi.
Zaharova
BBC Türkçe’nin aktardığına göre İngiltere Başbakanı Theresa May, Suriye hükümetinden başka hiçbir grubun Duma’da geçen hafta düzenlendiği belirtilen kimyasal silah saldırısını düzenlemiş olamayacağını söyledi.
May “Suriye rejiminin kendi halkına karşı kimyasal silah kullanmak konusunda korkunç bir sicili olduğunu biliyoruz” dedi.
May ayrıca, Suriye hükümetine karşı harekete geçmenin “hem haklı hem de yasal olduğunu” belirtirken, saldırının Suriye’deki iç savaşa müdahil olmayı amaçlamadığını vurguladı.
Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi Başkanı Orgeneral Sergey Rudskoy, Suriye hava savunma sistemlerinin ABD, İngiltere ve Fransa’nın saldırısı sırasında fırlatılan 103 füzenin 71’ini önlediğini belirtti.
Rus haber ajansı Sputnik’in haberine göre, Rudskoy, “Eldeki verilere göre saldırıda toplam 103 kruz füzesi kullanıldı. Büyük oranda Sovyet üretimi hava savunma komplekslerinden oluşan Suriye hava savunma sistemleri, hava ve deniz bazlı füzelere başarıyla karşılık verdi ve 71 kruz füzesini önledi” dedi.
Rudskoy, Suriye’nin kimyasal programı kapsamında kullanıldığı öne sürülen Humus’taki askeri tesislerin saldırı sonucunda kısmen zarar gördüğünü bildirdi.
Hmeymim ve Tartus’taki sistemlerin ABD ve İngiltere’ye ait deniz ve hava unsurlarından fırlatılan füzeleriyse zamanında tespit ederek kontrol altına aldığını belirten Rudskoy, Rus hava savunma sistemlerinin bulunduğu bölgeye hiçbir füzenin gelmediğini ve bu nedenle sistemlerinin devreye sokulmadığını söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD ve müttefiklerinin Suriye’ye yönelik saldırısını en sert biçimde kınadıklarını söyledi. Rus haber ajansı Sputnik’te yer alan habere göre Putin “Rus ordusunun meşru hükümete terörle mücadelede destek verdiği Suriye’ye düzenlenen saldırıyı en sert biçimde kınıyoruz. ABD, eylemleriyle Suriye’deki insani felaketi daha da derinleştiriyor, sivil halka acılar yaşatıyor ve Suriye ile bölgede yeni bir sığınmacı dalgasını teşvik ediyor” dedi.
“Suriye’de yaşanan yeni gerilim, tüm uluslararası ilişkiler sistemi üzerinde yıkıcı etkiye sahip. Tarih, her şeyi yerli yerine koyacak ve halihazırda Washington’a eski Yugoslavya, Irak ve Libya’daki katliamlar nedeniyle büyük bir sorumluluk yükledi” diye devam eden Putin, BM Güvenlik Konseyi’ni ABD ve müttefiklerinin saldırgan eylemlerini kınamak üzere acil toplantıya çağırdıklarını vurguladı.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yazılı açıklamada ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye yönelik saldırıların “yerinde bir tepki” olduğu belirtildi.
Açıklamda, “Rejim tarafından gerçekleştirildiği yönünde güçlü şüphe bulunan Duma saldırısı karşısında tüm insanlığın vicdanına tercüman olan bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz” ifadeleri yer aldı.
AKP’DEN SURİYE’YE YÖNELİK EMPERYALİST SALDIRIYA DESTEK: “MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ!”
Saldırının hemen ertesinde Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın ofisine gidiş görüntüleri yayımlandı. Suriye Cumhurbaşkanlığı’nın Twitter hesabında, “Azim sabahı” başlığıyla yayımlanan görüntülerde Suriye lideri Esad’ın yerel saatle sabah 9’da ofisine yürürken çekilen görüntüleri yer alıyor.
صباح الصمود..
رئاسة الجمهورية العربية السورية pic.twitter.com/hhIZT6cOTe
— Syrian Presidency (@Presidency_Sy) 14 Nisan 2018
Sendika.Org