Kadınlar Hep Vardı, bugüne kadar görmezden gelinen kadın özneyi görünür hale getirerek; kadın tarihi ve siyasal tarihe katkıda bulunuyor. Böylece kitap kadın mücadelesine de katkıda bulanabilecek özgün bir yapıt olarak tarihe bir not düşüyor

Feryal Saygılıgil’in derlediği ve Dipnot Yayınevi’nden çıkan “Kadınlar Hep Vardı: Türkiye Solundan Kadın Portreleri” adlı kitap Türkiye sol tarihinde görmezden gelinen, yok sayılan kadınları gündeme getirerek hem bu kadınları görünür kılıyor hem de bizlere yeniden hatırlatıyor. Kitap Türkiye solundan 12 kadını hikayeleriyle, duruşlarıyla ve direnişleriyle sergileyerek belleklerimizin erkek egemen kodlardan oluşmuş sol tarihini de sorgulatıyor.

“Kadınların insanlık tarihinin küçük ya da büyük olaylarına katıldıklarını bilirken neden ve ne zamandan beri kadınlar tarihin özneleri olarak görünmez oldular?” sorusundan da yola çıkan kitap Türkiye sol tarihinin kadın portlerini feminist bir yöntemle inceliyor.

Kitapta yer alan kadın portreleri arasında Mari Beyleryan, Zabel Yaseyan, Athina Gaitanou-Gianniou, Yaşar Nezihe, Sabiha Sertel, Fatma Nudiye, Suat Derviş, Zehra Kosova, Sevgi Soysal, Leyla Erbil, Sevim Belli ve Şirin Cemgil bulunuyor. Kitap böylece çok farklı alanlarda ve kimliklerdeki solcu kadınların hikayelerini bir araya getirmiş oluyor. Dolayısıyla kitapta bir yandan 1915 Ermeni Soykırımı’nda hayatını kaybeden Türkiye’de pek de bilinmeyen sosyalist feminist Mari Beyleryan’ın hikayesi yer alırken bir yandan da Türkiye işçi sınıfının ilk kadın şairi olarak kabul edilen Yaşar Nezihe’nin hikayesi şiirleri aracılığıyla inceleniyor. Ya da kitapta belki de bugüne kadar sadece Sinan Cemgil’in eşi olarak bilinen Şirin Cemgil’in yaşamı Sinança isimli yaşam anlatısının üzerinden feminist bir yöntemle incelenirken; Leyla Erbil portresi, Tuhaf Bir Kadın isimli kitabının Marksist eleştiri yöntemine tabi tutulmasıyla inceleniyor.

Kadınlar Hep Vardı, bugüne kadar görmezden gelinen kadın özneyi görünür hale getirerek; kadın tarihi ve siyasal tarihe katkıda bulunuyor. Böylece kitap kadın mücadelesine de katkıda bulanabilecek özgün bir yapıt olarak tarihe bir not düşüyor.

Sendika.Org/Tuğçe Biga