Rusya, Türkiye ve İran’ın girişimiyle Kazakistan’ın başkenti Astana’daki Suriye görüşmelerinin ilk günü sona erdi
Rusya, Türkiye ve İran’ın girişimiyle Kazakistan’ın başkenti Astana’daki Suriye görüşmelerinin ilk günü sona ererken, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura geç saatlere kadar çalışmaların devam edeceğini söyledi. Görüşmelerde kabul edilmesi beklenen ortak bildiri taslağında, sahadaki tüm gruplara IŞİD ve Şam’ın Fethi Cephesi’nden (eski adıyla Nusra Cephesi) ayrılma çağrısı yapılacağı belirtildi
Rusya, Türkiye ve İran’ın girişimiyle Kazakistan’ın başkenti Astana’daki Suriye görüşmeleri başladı.
Suriye’deki ateşkes anlaşmasının onaylanması ve siyasi çözümün sağlanmasını hedefleyen Astana görüşmeleri, bugün yerel saatle 13.00’te (TSİ 10.00) başladı.
Kazakistan Dışişleri Bakanı Kayrat Abdrahmanov açılış konuşmasında “Astana’nın Suriye krizinde siyasi çözüm bulmak için tüm taraflara gerekli temeli sağlayacağından eminim” şeklinde konuştu.
Astana görüşmeleri, daha önceki barış görüşmelerinden farklı olarak doğrudan silahlı “muhalif” grupların davet edilmesi nedeniyle önem taşıyor.
Astana’daki müzakerelerin öncelikli amacı, Suriye genelinde uygulanması planlanan bir ateşkes üzerinde uzlaşılması. Rusya ve Türkiye’nin girişimi ile geçen aralık ayında ilan edilen ateşkes yer yer ihlal ediliyor. Ateşkesin sağlanmasının ardından müzakerelerde siyasi sürecin ele alınması planlanıyor.
Suriye hükümet ve muhalefet temsilcileri, ateşkes garantörleri olan Rusya, Türkiye ve İran, Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura görüşmelerde yer alıyor.
Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal’ın, İran’ı Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari’nin temsil ettiği toplantıda, Rus tarafı adına ise Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov görüşmelerde yer alıyor.
ABD, Kazakistan Büyükelçisi George Albert Krol’un toplantılarda gözlemci sıfatıyla yer alıyor. ABD’nin yeni başkanı Donald Trump, Washington’dan Astana’ya bir heyet göndermedi.
Müzakerelerde Şam yönetimi adına masada Suriye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Beşar el-Caferi bulunuyor.
Caferi’nin başında olduğu Suriye hükümeti heyeti
Muhalif grupların Astana’daki baş müzakerecisi ise İslam Ordusu liderlerinden Muhammed Alluş.
Alluş’un başmüzakereci olduğu muhalefet heyeti
Anadolu Ajansı’nın haberine göre, “muhalifler” adına masaya 14 kişilik askeri heyet oturdu. Heyette, Şam Kolordusu (Feylaku’ş Şam), İzzet Ordusu (Ceyşü’l İzza), Zafer Ordusu (Ceyşü’l Nasır), İslam Şehitleri (Şüheda el-İslam), Mücahitler Ordusu (Ceyşü’l Mücahidin), Birinci Sahil Tümeni, Şam Askerleri (Ecnadü’l Şam), Festakim Birliği (Tecemmu Festakim), Sultan Murat Tugayı, Şam Cephesi (Ec-Cephe eş-Şamiye), Özgür İdlib Ordusu (Ceyşü’l İdlib el-Hur), İslam Ordusu (Ceyşü’l İslam), Güney Cephesi (Ec-Cephe ec-Cenubiye) temsilcileri bulunuyor.
Rojava siyasi partileri ve YPG/YPJ ise Astana görüşmelerine davet edilmedi.
YPG: “ASTANA’DA ALINAN KARARLAR HİÇBİR ŞEKİLDE BİZİ BAĞLAMAYACAKTIR”
Astana’daki Suriye görüşmeleri bazı “ilklere” de sahne oldu.
BBC Türkçe’nin haberine göre, Suriye’deki silahlı “muhalif” grupların komutanları ilk kez siyasi çözüm arayışı için düzenlenen bir görüşmede masaya oturdu. Zira daha önce Cenevre’de yapılan görüşmelerde askeri liderler değil, siyasi temsilciler masadaydı.
Suriye hükümeti ve muhalifler ilk kez ortak görüşmelerde aynı masada yer aldı. Bu konu o kadar hassas ki, görüşmelerin yapılacağı mekan belli olmasına rağmen, Pazar günü öğleden sonraya kadar iki tarafın aynı masa etrafında mı olacağı yoksa ayrı odalarda aracılar yoluyla mı görüşeceği halen belirsizliğini koruyordu.
Üçüncüsü ise Türkiye açısından bir ilk: Her ne kadar bugüne kadar Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile dolaylı görüşmeler olduğu söylenmiş olsa da uzun yıllar Esad’sız geçiş süreci fikrinin en hararetli savunucu olan Ankara, Suriye hükümeti ilk kez bir masa etrafında oturuyor.
Suriye’deki ateşkesin güçlendirilmesi ve Cenevre görüşmelerinin devam edebilmesi için ortak bir zeminde buluşulabilmesi amacıyla düzenlendiği belirtilen Astana’daki görüşmelerin iki gün sürmesi planlanıyor.
Kazakistan Dışişleri Bakanlığı ise görüşmelerin bugün TSİ 10.00’da başlayıp yarın TSİ 10.00’da biteceğini açıkladı.
Fakat görüşmelerin birkaç gün sürebileceği de belirtiliyor.
Sputnik’in haberine göre, Astana’daki görüşmelerin sonucunda kabul edilmesi planlanan ortak bildirinin taslak metninde, Rusya, İran ve Türkiye’nin Suriye’deki tüm gruplara IŞİD ve Şam’ın Fethi Cephesi’nden (eski adıyla Nusra Cephesi) ayrılma çağrısı yaptığı belirtildi.
Bildiri taslağında, Suriye’de Aralık 2016’da sağlanan garantörü olan Rusya, Türkiye ve İran’ın IŞİD ve Nusra ile ortak mücadele etmeyi planladığı da kaydediliyor.
Metinde ayrıca garantör ülkeler Suriyeli taraflar arasında BM’nin 2254 numaralı kararı çerçevesinde görüşmelerin başlatılması çağrısı yer alıyor.
Açılış oturumunda Suriye hükümeti heyeti adına konuşan Beşar el-Caferi, Astana’ya gelen “muhalif” isimleri, “provokatif davranmakla ve teröristleri savunmakla” suçladı.
Beşar el-Caferi, “Toplantının amacı, IŞİD ve Nusra gibi terör örgütleriyle birlikte anlaşmaya katılmayı reddeden diğer silahlı grupların bulunduğu bölgeler dışındaki yerlerde ateşkesi güçlendirmektir. Dünyanın dört bir yanından getirilen tekfirci teröristler eğitilip silahlandırılarak komşu ülkelerin sınırlarından Suriye’ye gönderildi. Astana’nın toplantıya ev sahipliği yapması diplomatik arabuluculuk ve Kazakistan’ın açılımıdır” ifadelerini kullandı.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre, Caferi, altı yıla yakın süredir Suriye ve halkına yönelik sürdürülen savaş ya da basitleştirme amacıyla ‘Suriye krizi’ adı verilen bu duruma son verme olanaklarını tartışma amaçlı düzenlenen bu görüşmelerin sadece ve sadece Suriyeliler arasında olması gereğinin bir kez daha altını çizdi.
“Terör kaynaklarının kurutulması, Suriye-Türkiye sınırının kapatılmasına bağlı” diyen Caferi şunları söyledi:
Toplantı, dostlarımız Ruslar ve İranlılar başta olmak üzere farklı tarafların, IŞİD ve Nusra gibi terör örgütlerinin yanı sıra ateşkes anlaşmasına katılmayı reddeden silahlı grupların bulunduğu bölgeler hariç Suriye’nin tümünde çatışmaların sonlandırılması amacıyla harcadığı ortak çabaların bir ürünüdür. Astana toplantısından beklentimiz, anlaşmayı imzalayan, ulusal uzlaşmaya yönelmek ve siyasi sürece katılmak isteyen gruplarla terörist Nusra, IŞİD ve onlara bağlı grupları ayırana kadar sağlanan ateşkesin sürdürülmesinin sağlanmasıdır. Aynı zamanda halkımızın da talebi olan terörle mücadelede çabalarımızı birleştirmeyi umuyoruz. Bunun başarıya ulaşması da terör kaynaklarının kurutulması amacıyla Suriye-Türkiye sınırının kapatılmasına bağlı. Böylece Suriyelilerin geniş katılımıyla savaşa siyasi çözüm bulmanın önünü açmış olacağız.
SURİYE HEYETİNİN BAŞKANI CAFERİ: “TÜRKİYE, TERÖRİST GRUPLARIN GARANTÖRÜDÜR”
Staffan de Mistura, Beşar el-Caferi ile konuşuyor.
BBC Türkçe’nin haberine göre, Muhammed Alluş açılış konuşmasında, “Rejimin davet ettiği yabancı milislerin varlığı ve Lübnan Hizbullah’ı ve Irak Hizbullah’ı, kanın dökülmesine katkıda bulunuyor ve bir ateşkes ihtimalini engelliyor” dedi.
“Muhalif” heyetin başkanı Muhammed Alluş tartışma yaratan açılış konuşmasında, “Rejimin davet ettiği yabancı milislerin varlığı ve Lübnan Hizbullah’ı ve Irak Hizbullah’ı, kanın dökülmesine katkıda bulunuyor ve bir ateşkes ihtimalini engelliyor” dedi.
Hürriyet’in, diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Türkiye heyeti toplantının ilk bölümünde yaptığı konuşmada, “muhalefetin” Astana’da bulunmasının önemine dikkat çekti.
Kaynaklar, konuya ilişkin olarak, “Beşar Esad rejimi ile muhalefet heyetinin bir arada olmasının kayda değer olduğu”nu vurguladı.
Astana’da basına açık olarak gerçekleşen açılış toplantısı ardından hükümet ve muhalefet temsilcileri arasındaki görüşmeler basına kapalı olarak devam edecek.
Bununla birlikte karşıt taraflardaki temsilcilerin görüşmelere yüz yüze devam edip etmeyeceğine ilişkin kesin bir açıklama yapılmazken, Sputnik’e konuşan bir kaynak hükümet ve muhalefet yetkililerinin doğrudan görüşmesinin mümkün olduğunu kaydetti.
Öte yandan Reuters’e konuşan muhalif bir kaynak, hükümet yetkilileri ile doğrudan görüşmek gibi bir planlarının olmadığını söyledi.
Sputnik’e konuşan dış güdümlü Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu (SMDK) Siyasi Büro Üyesi Nasr Hariri, Astana’daki görüşmelerin ilk gününde Suriyeli hükümet ve muhalefet temsilcileri arasında doğrudan görüşme yapılmayacağını söyledi.
De Mistura ve “muhalefet” heyetinin baş müzakerecisi İslam Ordusu liderlerinden Muhammed Alluş.
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Astana’daki görüşmelerin bugün geç saate kadar süreceğini belirtti.
Gazetecilere açıklama yapan de Mistura, “Şu ana dek birçok ev ödevi yapıldı. Daha yapılması gereken çok iş var. Sanırım, bütün her şey geç saatlerde biter” dedi.
Suriye’de “muhalefet” heyetinden Yahya Aridi, saat 19 sularında barış görüşmelerinin ilk gününün tamamlandığını söyledi.
“Bugünkü görüşmeler sona erdi. Başka görüşme yapılmayacak” diyen Aridi, görüşmelerin yarın saat 10.00-11.00 arasında yeniden başlayacağını ifade etti.
Sputnik de, Astana’daki Rus, Türk ve İranlı heyetler arasında gerçekleştirilen 3’lü görüşmenin sona erdiğini aktardı. Toplantının 2 saatten uzun sürdüğü belirtildi.
Türkiye ve İran heyetleriyle gerçekleştirilen üçlü toplantının ardından konuşan Rus heyetinin başkanı Aleksandr Lavrentyev, görüşmelerin ilk gününün başarılı geçtiğini söyledi.
İlk günün iyi sonuçlar vereceğini söyleyen Lavrentyev, “Bu, müzakere sürecinin tamamen farklı düzeye çıkmamıza izin veriyor” dedi
Sendika.Org
