Musul operasyonunun 3. gününde yaşanan tüm gelişmeleri dakika dakika aktarıyoruz
IŞİD’in Haziran 2014’ten bu yana kontrolü altında tuttuğu Irak’ın Musul kentinin geri alınması için 17 Ekim’de başlatılan kara harekatında 3’üncü güne girildi. ABD öncülüğündeki koalisyonun desteğiyle Irak ordusu, Haşd el-Şaabi (Gönüllü Halk Güçleri), Peşmerge güçleri ve diğer yerel gruplar IŞİD hedeflerine 4 ayrı koldaki 5 bölgede ilerliyor. Operasyonda yaşanan tüm gelişmeleri dakika dakika aktarıyoruz
MUSUL OPERASYONUNA DAİR TÜM GELİŞMELER (17 EKİM)
17.00 Sputnik’e konuşan Eski Musul Valisi Esil Nuceyfi, operasyonunun başlamasından bu yana IŞİD liderlerinin Suriye’ye kaçtığı haberlerini aldıklarını söyledi.
16.50 Barzani’nin medya kuruluşu Rudaw, IŞİD’in bugün Musul’daki yeni valilik binasını havaya uçurduğunu bildirdi. Rudaw’a konuşan KDP Musul sorumlusu Said Memuzini, terör örgütünün ayrıca eski valilik binasını da harabeye çevirdiğini söyledi. Memuzini’nin verdiği bilgiye göre, IŞİD militanları caddelere bombalı tuzaklar yerleştiriyor.
16.30 Reuters haber ajansı, Musul’dan yakın zamanda kaçmayı başarmış kadın ve çocukların barındığı Erbil yakınlarındaki Debaka kampını fotoğrafladı. Yemek sırasında kuyruğa giren kadınlar, ellerinde beyaz taslarla bekliyor.
16.10 Milliyet’in haberine göre, IŞİD, Musul’un güneyindeki Hud köyü ile Kayyara ve Hemam Elil kasabası arasındaki yol üzerinde 14 sivili infaz etti.
15.20 Amerikan CNN televizyonu, Irak ordu komutanlarından Kasım El Maliki’ye dayandırdığı haberinde iki zırhlı birliğin Musul’a doğru ilerlediğini ve kentin kenar mahallelerine yaklaşık 5 kilometre kaldığını duyurdu. “IŞİD’in büyük kaybı” manşetiyle verilen CNN’in haberinde, en az 50 IŞİD’linin öldürüldüğü ve düzinelerce bomba yüklü aracın da imha edildiği yer aldı.
15.15 Amerikan CNN televizyonuna konuşan Irak ordusu komutanlarından Kasım El Maliki, Kani Harami köyünü IŞİD’den geri aldıklarını ve örgütün büyük kayıplar verdiğini söyledi. Iraklı iki IŞİD militanı yakaladıklarını aktaran General Maliki, IŞİD’in Abbasiye köyüne çekildiğini aktardı.
15.00 AA’nın haberine göre, Tayyip Erdoğan, Saray’da gerçekleştirilen “28. Muhtarlar Toplantısı”nda Musul operasyonuna ilişkin “Suriye için nasıl harekete geçtiysek Musul için da harekete geçeceğiz. Sünni ve Türkmen kardeşlerimiz var. Orayı kalkıp da farklı bir mezhebi anlayışa terk edemeyiz. Şia’nın düşmanı değilim bu bir yorumdur. Ama ben mezhepçiliğe karşıyım. Biz mücadeleyi nerede yürütmek zorundaysak orada olacağız. Hava kuvvetlerimizin harekata katılması konusunda ABD ile mutabakata vardık” dedi.
[Video] Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan #Musul açıklaması https://t.co/IPJ3tvvKWh pic.twitter.com/jKeqmm2rQk
— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi) 19 Ekim 2016
Erdoğan’ın açıklamları şöyle:
Bizim 911 kilometre Suriye, 350 kilometre Irak sınırımız var. Biz burada sınırdaş olacağız, biz söz söylemeyeceğiz, sınırı olmayanlar, aman yarabbi, onlar istediği gibi kesecek, biçecek, ondan sonra da elbiseyi yapacak. Yok böyle bir şey. Bu tavrımızın ne savaş çığırtkanlığıyla ne Irak’ın egemenliğini ihlalle ne de başka herhangi bir art niyetle ilgisi yoktur. Biz kendi istiklalimizi ve istikbalimizi korumak için mücadeleyi nerede yürütmemiz gerekiyorsa orada olmak istiyoruz. Şu anda bunun yeri Musul’dur. Öyleyse biz Musul’da olacağız.
“300 bin Iraklıya biz kapı açtık”
2 milyon 700 bin Suriyeli ve 300 bin Iraklı’ya da biz bunu yaptık. Ey Irak yönetimi, ya bu 300 bin Iraklı’ya kapısını açarak, seni rahatlatan Türkiye değil mi? Başkaları yapmadı bunu, biz yaptık. Onun için Türkiye’ye bir laf atarken, bir söz söylerken bunu düşüneceksin. Böyle bir dost bulamazsın, sen bu dostu incittiğin takdirde kaybedersin. Onun için günlerdir ‘Biz hem sahada olacağız hem de masada olacağız.’ diyorum.
14.50 Reuters haber ajansı, Musul’un doğusundaki Bartilla’dan IŞİD’in yerle bir ettiği evlerin fotoğraflarını dünyaya servis etti. Bartilla’yı ele geçiren Peşmerge güçleri, evlerin içindeki tünellere şaşkınlıkla bakıyor.
Financial Times ise, IŞİD militanlarının kent çevresinde çok sayıda tünel kazdığını ve bu tünelleri kullanarak geri çekildiğini yazdı. Financial Times’ın Musul yakınlarındaki muhabiri Erika Solomon, militanların şehrin etrafına çok sayıda mayın döşediklerine dikkat çekti.
14.40 Anadolu Ajansı (AA), Mahmur’daki askeri üsten helikopterlerle cephe hattına taşınan ABD’li askerlerin fotoğraflarını abonelerine geçti.
14.30 Uluslararası yardım kuruluşu Save The Children (Çocukları Kurtarın), Musul’dan son 10 gün içinde kaçan 5 bin kişinin Suriye’nin kuzeyindeki El Hal kampına yerleştiğini duyurdu. 1000 sivil ise sınırı geçmek için bekliyor.
14.20 İhlas Haber Ajansı’na göre, operasyonun öncü birlikleri Peşmergeler, Musul’a 10 kilometre mesafedeki Şaguli bölgesinde kontrolü tamamen sağladı. Köyü alan Peşmerge birlikleri, IŞİD’e ait 1 tonluk TNT’yi de etkisiz hale getirdi.
13.40 Peşmerge komutanlarından General Şirvan Barzani, Musul’un IŞİD’den temizlenmesinin iki ayı bulacağını söyledi. Barzani’ye göre, Musul kent merkezine yaklaşma süresi ise iki hafta.
13.35 Doğan Haber Ajansı (DHA), Musul’un güneyi ve doğusunda sıkışan IŞİD’in bugün sabaha karşı Şengal’deki Peşmerge güçlerine saldırdığını bildirdi. Birkaç koldan bölgeye saldıran IŞİD militanları, iki saatlik çatışmanın ardından Peşmerge güçleri tarafından püskürtüldüğü belirtildi.
13.20 Reuters haber ajansı, IŞİD’in elinde tuttuğu Musul’dan kaçarak kurtulanların fotoğraflarını dünyaya geçti. Fotoğraflarda, küçük bir çocuğun elinde beyaz bayrakla güvenlik güçlerine doğru geldiği görülüyor.
13.05 Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Musul sorumlusu Said Memozini, “Kentin güney bölgesindeki Hemam Elil kasabası yakınlarında sivillerin IŞİD’e silahlı saldırı düzenlemesi sonucu 15 militan öldürüldü. Saldırının ardından bölgeye intikal eden militanlar, olayla ilgisi bulunduğu şüphesiyle 200 sivili alıkoyduğu bilgisine ulaştık” dedi.
12.45 ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerine ait savaş uçaklarının Musul’un batısında IŞİD mevzilerine düzenlediği saldırı sonucu 13 militan öldürüldüğü bildirildi.
12.30 Irak özel kuvvetleri, Musul’un içindeki IŞİD militanlarının 5 bin ila 6 bin arasında olduğunu duyurdu. Erbil yakınlarında basın toplantısı düzenleyen Iraklı general Talib Saghati, sayının ellerindeki istihbarat raporlarına dayanarak ortaya çıkarıldığını açıkladı.
12.10 Musul yakınlarındaki Hazır’dan bildiren Associated Press (AP) muhabirine göre, IŞİD’in kullandığı bomba yüklü araçlar veya ateşlediği havan topları nedeniyle operasyon yavaş ilerliyor. Bölgedeki Irak ordu komutanı, IŞİD’in salı gününden bu yana Hamdaniye ilçesi çevresine 12 bomba yüklü araç gönderdiğini ve patlayıcı yüklü araçların havaya uçurulduğunu söyledi.
11.30 Kenti terk eden siviller için Birleşmiş Milletler (BM), Musul yakınlarında bir kamp inşa ediyor. BM Irak İnsani Yardım Koordinatörü Lisa Grande operasyonun ilk aşamasında 200 bin kadar kişinin barınağa ihtiyaç duyacağını tahmin ettiklerini söyledi.
11.10 Bölgeden gelişmeleri aktaran Al Jazeera muhabiri Can Hasasu, Irak ordusunun IŞİD’in keskin nişancı baskısı nedeniyle dün ele geçirdiği Karakuş nahiyesinden geri çekildiğini bildirdi.
Irak Ordusu, IŞİD’ın keskin nişancı baskısı nedeniyle, dün ele geçirdiği Karakuş nahiyesinden geri çekildi.
— Can Hasasu (@can_hasasu) 19 Ekim 2016
Irak askerleri dün (18 Eylül) sürpriz bir şekilde çoğunlukla Hristiyanların yaşadığı Hemdaniye ilçe merkezi Karakuş’da da hakimiyet sağlamıştı ancak gizlenen militanların intihar saldırıları gerçekleştirmesi sonucu, Irak askerleri ilçeden gece saatlerinde çekilmek zorunda kalmıştı.
10.30 BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Musul’dan kaçan yaklaşık 900 kişilik ilk büyük sivil kafilenin Suriye sınırını geçtiğini duyurdu. Kafile mülteci kampına yerleştirildi.
10.10 Avustralya, Musul’a 10 milyon dolarlık insani yardım göndereceğini duyurdu. Yardım, operasyondan etkilenen sivillerin acil gıda, tıbbi yardım ve geçici barınma ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılacak.
07.55 Musul’un IŞİD’den geri alınması halinde kentin yönetiminin son 13 yılda beşinci kez el değiştireceğine dikkat çeken Independent gazetesinin deneyimli Ortadoğu muhabiri Patrick Cockburn, Irak hükümetinin Musul’da hiçbir zaman sevilmediğini, IŞİD’in sadece birkaç bin savaşçıyla iki yıl önce kenti ele geçirdiğini hatırlatıyor:
“Bağdat’ta mezhep savaşının çıktığı 2006 ve 2007 yıllarında Sünniler, Amerikalı diplomatların ‘korku adaları’ olarak nitelendirdikleri bölgelere itilmişti. Şimdi Irak’ın kalanında da aynı şey görülüyor. Diğer Iraklılar Sünnileri IŞİD’le işbirliği yapan kesim olarak görebilir ve intikam peşinde koşabilir… Ülkede etnik ve mezhepsel nefrete dayalı düşmanlıklar hala derin şekilde hissediliyor. Musul halkını da bu nedenle korkutucu ve belirsiz bir gelecek bekliyor.”
07.45 İngiliz Times gazetesi, “Müttefikler patlayan insansız hava araçlarıyla yüzleşecek” başlığıyla duyurduğu haberinde Musul’daki IŞİD militanlarının 150 otomobil ile 250 insansız hava aracına bomba yerleştirdiğini aktarıyor. Gazeteye göre, IŞİD, bir tank taburunu yok edebilecek mühimmata sahip.
07.35 İngiliz Guardian gazetesi, Musul yakınlarındaki muhabirinin kent çevresinden kaçanlarla görüşmeleri sonrası yaptığı haberi “Durum korkunç. IŞİD panik içinde ve bu onları her zamankinden iğrenç yapıyor” başlığıyla sundu.
01.00 Washington’da bir basın toplantısı düzenleyen ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Jeff Davis bir gazetecinin “IŞİD sivilleri canlı kalkan olarak kullanıyor mu?” sorusuna, “Kesinlikle” yanıtını verdi.
Davis ayrıca, “İnsanlar zorla Musul’da tutuluyor. Halkın kentten ayrılması yolunda herhangi bir değişim gözlemlemedik” dedi. Musul’da halen yaklaşık 700 bin kişinin yaşadığı, kentteki IŞİD militanlarının tahmini sayısının ise yaklaşık 5 bin olduğu belirtiliyor.
Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, orduya bağlı uçaklar terör örgütünün elindeki Musul’da sivil vatandaşlara bildiri dağıttı. Halka IŞİD hedeflerinden uzak durmaları çağrısında bulunuldu.
00.40 ABD Başkanı Barack Obama, operasyonla ilgili yaptığı açıklamada, potansiyel bir insani krizin önünde geçilmesi için gereken tüm planlamanın yapıldığını vurguladı.
00.35 Musul operasyonunun ikinci gününde geri alınan yerlerin yüzölçümü 352 kilometrekareye ulaştı.
00.05 Sünni lider ve eski Başbakan Yardımcısı Salih Mutlak, televizyondan Musul halkına IŞİD’e karşı ayaklanma çağrısı yaptı.
Sendika.Org, Sputnik, Reuters, Milliyet, BBC Türkçe
