ABD ile Türkiye arasındaki İncirlik Mutabakatı netleşmeye başlarken, Hürriyet ve Star gazetelerindeki haberlerde fiili tampon bölge ve El Kaide Suriye kolunun da hedef alınacağı iddiaları dikkat çekti, “Türkiye’nin büyük kazanç sağladığı” iddiasıyla memnuniyet sütunlara taşındı

ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun Suriye ve Irak’taki IŞİD hedeflerine yönelik düzenlediği hava operasyonları için Adana’daki İncirlik Üssü’nü talep etmiş, 7-8 Temmuz tarihlerinde Ankara’da yapılan görüşmelerde prensip anlaşmasına varıldığı açıklanmıştı. 22 Temmuz’da Tayyip Erdoğan ve Barack Obama arasında telefon görüşmesiyle anlaşma kesinlik kazanmış, Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç Bakanlar Kurulu toplantısından sonra anlaşmayı hayata geçirme kararı aldıklarını belirtmiş ancak ayrıntı vermemişti.

ABD’nin IŞİD’e yönelik operasyonlarında Türkiye’yi de zorunlu olarak taraf etmesi anlamına gelen İncirlik mutabakatının ayrıntıları netleşmeye başladı. Hürriyet’ten Uğur Ergan, ABD Başkanı Obama’nın IŞİD’le Mücadele Küresel Koalisyon Özel Temsilcisi Emekli Orgeneral John Allen ile Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu arasındaki görüşmede çizilen mutabakat çerçevesini haberleştirdi.

Tampon bölge ve Nusra Cephesi iddiaları

AKP’nin Suriye topraklarındaki ‘tampon bölge’ hayali haberde öne çıkarıldı, İncirlik Üssü’nün kullanımı doğrultusunda muğlak bir ‘gerekli görüldüğünde’ ifadesi ile birlikte tampon bölgenin uygulanabileceği ileri sürüldü.

Haberde ayrıca mutabakatın IŞİD’in yanı sıra El Kaide’nin Suriye kolu Nusra Cephesi gibi diğer ‘radikal’ örgütleri de hedef alacağı iddia edildi.

“TSK’nın IŞİD operasyonu öncesi Şam’a bilgi verildi”

Habere göre mutabakatın çerçeve maddeleri şöyle:

‘Gereklilik’ muammasında fiili tampon bölge

• Türkiye-Suriye sınırının Mare-Cerablus arasındaki 90 kilometre uzunluğunda, 40-50 kilometre genişliğindeki alanı uçuşa yasaklı bölge ilan edilecek. Bu bölgenin Türkiye’ye yeni bir göç dalgasını tetikleme riskine karşı IŞİD ve Nusra Cephesi gibi örgütlerin eline geçmesine izin verilmeyecek.
• Bölgenin havadan güvenliğini (taarruz ve keşif dahil) ‘gerekli görüldüğünde ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin savaş uçakları sağlayacak. Yine ‘gerekli görüldüğünde’ Türk savaş uçakları da benzer görevi görebilecek.
• ‘Gerekli görüldüğünde’ silah, bomba ve füze yüklü ABD ve koalisyon güçleri uçakları İncirlik Üssü ile Türk Hava Sahası’nı kullanabilecek.
• Güvenli bölgenin sağlanmasında ‘gerekli görüldüğü’nde Türkiye, topçu birlikleriyle destek verebilecek.

PYD için ‘tehdit etme şartı’

• Üssün kullanımı Türk Hava Kuvvetleri ile koordineli olacak. Güvenli bölge ilanından sonra rejime ait hava unsurlarının bu alanda uçmasına izin verilmeyecek.
• Mutabakat doğrudan Suriyeli Kürtleri ve PYD’yi hedef almayacak ancak PYD güçlerinin bölgenin güvenliğini ve Türkiye sınırını tehdit edici ve tehlikeye düşürebilecek tutum takınması durumunda, örneğin demografik yapıyı bozacak zorlayıcı tutum alması durumunda, gerekli müdahale yapılabilecek.

Teknik destek ve ilave üs olanağı

• İncirlik’e muharip kara gücü gelmeyecek ancak ABD ve koalisyon uçaklarının teknik ihtiyaçlarını gidermek için üsse mevcut teknik askeri uzmanlara ek olarak 40-50 kişilik askeri teknik heyet gelebilecek.
• ABD ve koalisyon güçleri uçakları acil durumlarda İncirlik dışındaki bölgelerdeki Batman, Diyarbakır ve Malatya-Erhaç gibi üsleri de kullanabilecek.

‘En kazançlı Türkiye’ heyulası

Star gazetesi yazarı Mustafa Kartoğlu da İncirlik Mutabakatı’nın ayrıntılarına ilişkin benzer bir yazı kaleme aldı. Kartoğlu, anlaşma ile birlikte şu ana kadar Körfez ve Akdeniz’den kalkan uçaklarla saldırılar düzenleyen koalisyon güçlerinin hem hızlı müdahale hem de tasarruf edeceğini belirtti.

“ABD Kobani’de olduğu gibi yine PYD’ye alan kazandırmak için İncirlik’i kullanamaz mı?” diye soran Kartoğlu, ABD’nin bu konuda Türkiye’nin hassasiyetlerini dikkate alarak hareket edeceğini, PYD veya diğer cihatçı çeteler arasında ayrım yapmadan sadece IŞİD’in saldırılarına müdahale edeceğini, bu durumun da İncirlik’teki Türk subaylar tarafından denetleneceğini öne sürdü.

Bu anlaşma ile Türkiye’nin ‘ılımlı muhalif’ dediği çeteleri güçlendirerek Esad’a, doğrudan bölge denetimini almasıyla IŞİD’e, kantonların birleşimini engellemesiyle de PYD’ye büyük darbe indireceğini iddia eden Kartoğlu, iddialarını şöyle devam ettirdi: “Bir sonraki aşamada DAEŞ’in lider kadrosu, komuta merkezleri ve başta Esad yönetimi ile olmak üzere mali kaynaklarına yönelik olacak.”

AKP ne zaman ‘tampon bölge’ dediyse, ABD reddetti

AKP’nin tampon bölge hayalleri İncirlik Mutabakarı haberleriyle bir kez daha dillendirilse de ABD cephesinden daha önce yapılan açıklamalarda tampon bölge önerisi kesin bir dille kabul görmemişti.

Ekim 2014’te Pentagon Sözcüsü John Kirby, tampon bölge önerisinin yeni olmadığını ancak gündemlerine girmediğini söylemişti. ABD-Türkiye arasında Kasım 2014’te yapılan görüşmelerden sonra ABD’li yetkililer tampon bölge sorularına “Tampon bölge, güvenli bölge gibi laflara fazla takılıyoruz” açıklaması yapmıştı.

AKP’nin 7 Haziran seçimleri öncesinde medyası aracılığıyla Suriye’ye müdahale senaryolarını yeniden ısıtmasına ABD’den yine ret yanıtları gelmişti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner tampon bölge konusunda fikirlerinin değişmediğinin altını çizmişti. Ertesi gün ise bu defa Dışişleri Bakanlığı’nın diğer sözcüsü John Kirby “ABD için de koalisyon için de böyle bir gereklilik yok” ifadelerini kullanmıştı.

Sendika.Org