AKP devlet mekanizmalarının tüm olanaklarıyla; Cemaat ise KOBİ’lerle, esnafla, yoksullarla sadaka ağlarıyla süreci kendi lehine çevirmek isteyecektir. Ancak ne AKP’nin ne Cemaat’in, ne de ikisinin çarpışmasından medet uman düzen muhalifliğinin bir umut olmadığını son gelişmeler tüm çıplaklığıyla gösteriyor

AKP-Cemaat iktidar kavgasının politik krizi derinleşmeye devam ederken buna bir de ekonomik kriz eşlik etmeye başladı. Yeni ekonomi-politiğin krizi aynasında iki tarafın servis ettiği telefon konuşmalarından ve gerçekleştirdikleri manevralardan hareketle son durumu şöyle özetleyebiliriz:

• AKP’nin bir inşaat şirketi, Cemaatin ise şirketin mühendisleri olduğunu daha önce belirtmiştik. Cemaatin mühendislik şirketi ile AKP’nin inşaat şirketi arasındaki şirket evliliği bitmiş, gizli rekabetten açık rekabet sürecine girilmiştir. Ülkeyi ‘Şirket Rejimi’ne dönüştüren AKP, Cemaatin mühendislerini tasfiye ederken şirketini bir yandan yeni yatırım alanlarıyla ayakta tutmaya bir yandan da ekonomik krizle baş etme stratejilerine yoğunlaşıyor. Diğer taraftan Gülen’in de sadece TUSKON’u değil TÜSİAD’ın önemli kolonları olan Sabancı, Koç gibi burjuvalara yatırım danışmanlığı yapan küresel CEO’ya dönüştüğü alenileşiyor.
• AKP, kendi içindeki Gülencileri arındırmak için seferberlik başlatmış ve bu seferberlik il/ilçe belediye başkan adaylarını tekrar gözden geçirmeye kadar vardırmıştır. Ancak parti içindeki birbirine güvensizlik paranoyası artık bürokrasinin her alanına, hatta reel ekonomiye de yansımış görünüyor.
• İkisinin kavgası sadece sermaye birikimi ve onun etrafında örülü bürokratik ağlarda değil, dinsel alanda da cereyan ediyor. Bunun en önemli ayağını da “dinsel lider” rekabeti oluşturuyor. Dinsel alanın sembolik sermayesini ekonomik, kültürel ve entelektüel sermaye birikimleriyle bütünleştirmeye çalışan Cemaat, telefon tapelerinden öyle anlaşılıyor ki Anadolu’da Gülen ile peygamberin birlikte görüldüğü rüyaların söylentisini yayıyor. Türkçe Olimpiyatları ile milliyetçilerin gururunu okşayan Cemaat bu yıl ise Herkes O’nu Okuyor adı altında dinsel bir yarışmayı organize edip Anadolu’da yaygınlaştırarak, dinsel alanın liderliğine soyunuyor. Erdoğan ise Suriye’deki başarısız olmuş, Müslüman Kardeşlere önderlik misyonundaki hevesi Mısır’daki gelişmelerle suya düşmüş, Japonya’daki gezisinde “bölgesel güç olma hedefimiz yok” diyerek geri vitese çekilmiş, İran ziyaretinde özellikle enerji konusunda İran’a muhtaçlığı ile siyasal İslam evreninde irtifa kaybetmişe benziyor. Bir de buna yolsuzluk iddiaları eklenince İslam’ın sosyal ahlak anlayışında da itibar sorunu yaşıyor. Ancak süreci tersine çevirecek anahtarı Cemaati İsrail ve ABD konsorsiyumunun bir uzantısı veya taşeronu göstererek diskalifiye etmekte bulmak istediği de görülüyor.
• Cemaatin dünya çapında okul açmasının hedeflerinden birinin o ülkelerde lobi faaliyetlerini gerçekleştirmek olduğu kamuoyunca biliniyor. Keza cemaatin küresel örgütlenmesi aynı zamanda zengin doğal kaynaklar, madenler, petrol, doğalgaz, kaya gazı yataklarının veya bunların geçiş güzergâhlarının olduğu bir harita üzerinde ilerliyor. Bu yüzden İpek Holding’in altın madeni aşkı iki kesimi kardeşleştiriyor. “Altın Nesil” idealinin aslında küresel altın kardeşliği oluğu açığa çıkıyor. Afrika’dan Irak Kürdistan’ına, Suriye’den Ukrayna’ya kadar Cemaatin kâh okul kâh işadamlarının doğrudan yatırımları vasıtasıyla veya Koç gibi sermayedarların “gönlüne girerek” inşa ettiği ağ, küresel bir güven sistemine dönüştürülmek isteniyor. İhracatla büyümek isteyen işletmeler bu yüzden Cemaate muhtaç hale geliyor. “Ananas kardeşliği” böylesi bir geniş bir ağda değer haline dönüştürülüyor.
• Başbakanlık Teftiş Kurulu’nun Cemaatle ilgili raporunu savcılığa teslim eden AKP, HSYK ve yeni yargı düzenlemesini gerçekleştirebilirse istediği istikamette bir yargılamayı da hayata geçirmeyi umuyor. Yolsuzluk iddialarının Cemaatin bir oyunu olduğuna dair algı yönetimi propagandasına odaklanan AKP, yeni mühendis ortak olarak seçtiği Ulusalcıların “Ergenekon tertibi” mantığını da almışa benziyor. Tıpkı her şeyin arkasında CIA görün Perinçek gibi AKP de her türlü yolsuzluk/hırsızlık sözlerini Cemaatin ekmeğine yağ sürüyor söylemiyle bastırmaya, boğamaya çalışıyor. Cemaat hayaleti her türlü muhalefetle özdeş gösterip olumsuz bir imaja hapsetmek ve sadece Cemaat için değil tüm muhalif kesimler için “cadı avı” başlatmak isteniyor.
• “Düşmanımın düşmanı dostumdur” anlayışından hareket eden AKP, “Yeni Türkiye’nin İstiklal Savaşını veriyoruz” edasıyla ve “devlet” merkezli geçici bir ortaklığı tesis etmek için Ulusalcılardan geçici yarar bekliyor. Cemaatin ise liberal kesimlerle, CHP içinde işbirlikleriyle, BBP gibi milliyetçi partilerle manevra alanları kazanma amacında olduğu görülüyor. Bütün bunlara karşın AKP-Cemaat ayrışmasına alternatif yeni bir siyaset yolu toplumsallaştırılmadığı müddetçe her toplumsal hareket, her muhalif ses bu iki cenahın yarattığı girdabın içine sürükleniyor.
• 30 Mart seçimi iki kesimin kaderinin de belirleneceği bir seçim olarak belirginleşiyor. Ancak ekonomik krizin Türkiye’nin “kırılgan” ekonomisinde yaratacağı muhtemel sarsıntı, tüm kırılgan işbirliklerini alt üst edebildiği gibi parti veya cemaat bağlarını da çözebiliyor.

 

AKP Şirketinin İflası, Cemaatin İstifrası, Halkın İntifadası

Bir tarafta Türkiye’de politik mücadelede taraflar öze doğru çekilirken diğer yandan ekonomi alanında dolar kendi ana rahmine doğru yol almaya, gelişmekte olan ülkeleri ekonomik krizlerle baş başa bırakmaya devam ediyor. ABD’de FED’in 10 yıllık güvenli tahvillerine yönelen sermaye, Türkiye’nin de dâhil olduğu ülkelerden suyunu çekiyor. Ülkeler bu kaçışı durdurmak için faiz artırımı yoluna gidiyor. Diğer ülkelere göre Türkiye’nin Merkez Bankası faiz artırımını gerçekleştirse de ne doların kaçışına ne de yükselişine çare olabiliyor. Beri yandan Türkiye’de ekonomik krize politik kriz de eşlik ediyor. Politik kriz devam ettikçe ve sermaye için güven ortamı azaldıkça dövizin yükselişinin durulmayacağı da biliniyor. Böyle devam ederse sadece AKP şirketi değil, çoğu şirketin iflas edeceği anlaşılıyor.

Kriz devam ettikçe enflasyon da artacaktır. Krizle birlikte yoksul daha yoksullaşırken zengin daha da zenginleşecek. Ekonomik krizin güvensiz politik atmosferde toplumsal hareketliliğe, krizden zarar görenlerin intifadasına yol açacağı da gayet iyi biliniyor. Bunun içindir ki YÖK yeni bir yönetmenlik çıkartıyor, akademisyenlerin eyleme girme, eylemleri yönlendirme veya grev hakkı gibi imkanları ellerinden alıyor. Cemaat ile girdiği kavgayı AKP, post-modern bir sıkıyönetim biçimine dönüştürmenin bahanesi haline dönüştürüyor. Ayrıca HSYK düzenlemesi, TİB’in doğrudan internete müdahale etme hakkının hükümete bağlanması, maçlarda slogan atılmasının engellenmesi gibi pek çok yeni değişiklikle yukarıdan aşağıya doğru bir baskı rejimi inşa ediliyor.

Her ekonomik kriz toplumsal isyanlara gebedir. Kriz aynı zamanda değişimin de fırsatıdır. AKP’nin krizde devlet merkezli, düzen koruyucu, statükocu bir duruş sergilemesi kaçınılmaz görünüyor. Cemaatin mühendis kadrosunu tasfiye eden AKP, yerine yenilerini koyacak güvenilir kadroları olmadığı için polis gücünü mümkün olduğunca valilikler yolu ile denetimine almak istiyor. Yeni yargı paketinde adli kolluk gücünü valiliğe bağlama planı bunun işareti oluyor. Böylece hem yoksuzluk/rüşvet gibi kendisine yönelik operasyonları engellemeyi hem de muhalif partilerin belediyelerine, tüm muhalif kesime doğrudan operasyonlar yapabilme gücüne erişmeyi umuyor.

Emeğin denetimini başta kendi parti örgütüne kliyentalist ağlarla bağlayan AKP, emeğin denetimini ise pişman olduğu tarikatlara ve cemaatlere bırakmıştı. Bu denetim, son kavgalarında çözülmeye başlayınca AKP şirketi yargı, asker ve polis gücünü yeniden formatlayıp Yeni Türkiye’nin Zaptiyesi haline dönüştürmeye başladı. Yeni yasal süreçlerin devreye sokulması, hükümetin tek parti rejimine, daha doğrusu tek şirket rejimine girme arzusunun tipik göstergelerinden biri oluyor.

2001 Ekonomik Krizinin kaybedenlerinden olan esnaf sokağın o dönemdeki en önemli aktörüydü. Bugünkü ekonomik krizin de en fazla kaybedenleri elbette ki alt sınıflar olacaktır amma velâkin KOBİ’lerin borçlanmaları ve bu yılki kuraklığın yol açacağı tarımsal üretim krizinin köylüde yol açacağı yıkım da hesap edildiğinde çok geniş bir kesimin doğrudan mağduriyeti su yüzüne çıkacaktır. Oluşacak toplumsal tazyikin denetim ve yönlendirme mücadelesini AKP-Cemaat ikili cephesi de üstlenmek isteyecektir. AKP devlet mekanizmalarının tüm olanaklarıyla, Cemaat ise KOBİ’lerle, esnafla, yoksullarla dayanışma ağlarıyla ve dinsel bağlarıyla süreci kendi lehine çevirmek isteyecektir. Ancak ne AKP’nin ne de Cemaat’in ne de ikisinin çarpışmasından medet uman düzen muhalifliğinin bir umut olmadığını son gelişmeler tüm çıplaklığıyla gösteriyor. Tüm bu olan bitenlerden hareketle, krizi umuda ayarlamanın yolu ise ezilenlerin utkunu Gezi ruhuna, Gezi’nin ruhunu ise yeni bir siyasetin şuurunda nura dönüştürmekten geçiyor. Kapitalizmin, AKP’nin ve Cemaatin nihai kaderi de halkın bu mücadeleci girdabında şekilleniyor.