Yıllardan beri lafı edilen ama her daim ertelenen avukatlık sınavı Barolar Birligi’nin yayımladığı  taslak yönetmeliğe göre 1 ocak 2015 tarihinde yürürlüğe girecek ve baroya göre daha nitelikli bir avukatlık oluşacak.

Yönetmelik, biri başlangıç aşamasında biri de staj bitiminde olmak üzere iki ayrı sınavı kapsıyor. İlk sınavın içeriğinde Türkçe, matematik, genel kültür ve alan dersleri var. İkinci yani son sınav ise avukatlık hukuku ve meslek kuralarını içeren bir sınav. Yönetmelikte belirtilen ilk sınavın içeriği bir hayli sıkıntılı. İlk sıkıntı, matematik sınavının içeriği ile ilgili. Zira coğu hukuk fakültesinde matematik dersi bulunmamaktadır. Dolayısı ile avukat adayı en az dört sene önceki bilgileri tekrar etmek durumunda. Hadi etti diyelim, türev ve integralin avukatlara faydası ne ola? Hadi oldu diyelim, bundan baroya ne? Baro nitelik tartışmasını türev bilen avukat aracılığı ile mi yapacak, bilemiyorum.

Asıl önemli nokta, ceza hukuku ve usul derslerini bir yana koyarsak hukuk felsefesi, sosyolojisi gibi derslerin müfredatlarındaki farklılık nasıl ortaklaştırılacak, hukuk tarihi adı altında İslam hukuku öğretilen fakültelerdeki bu kısmı da sınava dahil olacak mı gibi sorular hemen ilk akla gelenlerden. Bu soruların cevabını ilk sınava kadar bekleyeceğiz.

Daha önce de belirttik, baro, sınavı “nitelikli avukatlık” amacı ile yapıyor. Nitelik tartışmasını yapacağımız yer bir sınav değildir. Nitekim öğrenim verilmesi ile ilgilidir. Apartman binalarında görülen hukuk öğrenimi mi, yoksa kadrosunda tam zamanlı çalışan öğretim kadrosu sayısı bir elin parmaklarını geçmemesini mi dert etmiş de şimdi bir sınavla nitelik aramaktadir baro yönetimi? Hadi diyelim bu duruma engel olamadı, seküler bir yapıyla düzenlenmiş hukuk yaşantısına avukat yetiştiren üniversitelerde İslam hukuku derslerinde hangi niteliği görmüş de tek laf etmemistir baro yönetimi, sormak lazımdır.

Üniversite sınavları lisede verilen eğitimi önemsizleştirmiş, eğitimin ezberci bir hal almasını ve dershaneler aracılığı ile eğitimin niteliğini düşürmüştür. Şimdi üniversiteler aracılığı ile YÖK’le irtibat kurarak öğrenim aşamasında bir takım düzenlemelerle nitelik aramayan baro yönetimi avukatlık sınavı ile nitelik tartışmasını hem yanlış hem zararlı bir yönden irdelemektedir. Bu sınavla birlikte avukatlık sınavına hazırlanacak öğrenciler öğrenim hayatlarını da sınav endeksli yaşayacaklarından fakülte derslerinden ziyade sınava yönelik çalışmalarla iyice nitelik sorunu yaşar hale geleceklerdir. Son söz olarak her fırsatta çoğulculuktan, katılımcılıktan söz eden baro yönetimine sormakta fayda var: Bu sınava girecek ve üniversitelerin asli unsuru olan öğrenciler bu yönetmeliğin neresindedir?