Atatürk Orman Çiftliği, Atatürk‘ün 5 Mayıs 1925 yılında, Ankara‘da modern bir çiftlik kurulması için verdiği talimat ile kurulmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara’da bir çiftlik kurma düşüncesi ile, ilk olarak çitlik idare merkezi ile, parkların ve sebze bahçelerinin de üzerinde bulunduğu 20.000 dönüm arazi, Merhum Abidin Paşa’nın eşi Faika Hanım’dan satın alınmıştır. Atatürk’ün ilk olarak aldığı bu arazi, çevrede bulunan ve  işletilmeyen çok sayıda arazi parçasının sahipleri tarafından satılmasını teşvik etmiş, Etimesgut, Balgat, Çakırlar, Güvercinlik, Macun, Tahar ve Yağmur Baba çiftlikleri de satın alınmıştır.

Bu şekilde büyük ve modern bir tarım işletmesi için yeterli genişliğe ulaşan bir arazi varlığı üzerinde Orman Çiftliği kurulmuştur.

Atatürk, Orman Çiftliği yanında kurduğu bütün çiftliklerini (Dörtyol Portakal Çiftliği, Yalova Baltacı ve Millet Çiftlikleri, Silifke Tekir ve Şövalye Çiftlikleri,Tarsus Puloğlu Çiftliği ve Dörtyol Karabasamak Çiftliği ki bu çiftliklerde bütün tarım şubeleri bulunuyordu ve ziraat teknolojisine de yer verilmişti) kuruluş amaçları çerçevesinde yönetilmesi umuduyla 11.06.1937 ve 13.06.1937 tarihli iki yazısı ile hazineye bağışlamış, diğer bir ifade ile Türk halkına emanet etmiştir.[1]

Bağışın ardından, bu çiftliklerin yönetilmesi için 01.01.1938 günlü 3308 sayılı Yasa ile Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu (DZİK) kurulmuş ve bütün taşınmazlar bu kuruma devredilmiştir. Bu dönemde Orman Çiftliği, “Gazi Orman Çiftliği” adını alarak faaliyetlerini sürdürmüştür.

24.03.1950 tarihinde kabul edilen ve 01.04.1950 tarihinde 7472 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5659 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu” ile çiftliğin adı Atatürk Orman Çiftliği olmuştur.

12.06.1933 tarihinde kabul edilen ve 19.06.1933 tarihinde 2431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2307 sayılı “Gazi Mustafa Kemal Hazretlerinin kanunu medeninin 452’nci maddesine göre olan tasarruflarının, mahfuz hisseler hakkındaki hükümden müstesna olduğuna dair kanun” ile Gazi Mustafa Kemal Hazretlerinin kanunu medeninin 452’nci maddesi dairesindeki tasarrufları, mahfuz hisseler hakkındaki hükümden müstesna olup bütün mallarında muteberdir.[2]

Atatürk, kendisinin olan çiftlikleri Türk halkına bağışlayabilmek, vefatından sonra kardeşi Makbule Hanım’ın mirasından saklı payı talep edememesi amacıyla bu Kanun’un çıkmasını istemiştir.

Kendi kardeşinden bile esirgediği ve bizlere emanet olarak bıraktığı çiftlikleri biz nasıl talan ettik makalede bu konu açıklanmaya çalışılacaktır.

SATILAN ARAZİLER

1939 – 1949 YILLARI ARASINDA SATILAN ARAZİLER

06.07.1939, 12.11.1942, 27.05.1943 ve 01.02.1944 tarihlerinde Tarım Bakanlığı’nca Tekel Genel Müdürlüğü’ne satılan miktarın 49.490 m²olduğu belirtilmektedir.[3]

Toros 1992 ise, 06.07.1939 tarihinde Türkkuşu’nun Uçak Fabrikası’na satılan miktarın 228 hektar olduğunu bildirmektedir.[4]

Öztoprak’ın belirttiği rakama, Toros’un belirttiği rakam eklendiğinde, Tarım Bakanlığı’nca satılan arazinin 2.329,490 m² olduğu ortaya çıkmaktadır.

b) Öztoprak 2006 ya göre 24.05.1940 tarihinde Milli Savunma Bakanlığı’na, 31.03.1945, tarihinde Türk Zirai Donatım Kurumu’na, 13.07.1945 tarihinde Türk Hava Kurumu ve Hazineye, 26.12.1946 tarihinde Tarım Bakanlığı’na 1947’de Basın Yayın Genel Müdürlüğü’ne, 15.12.1948 Sümerbank’a 31.12.1948 Hazineye ve 31.12.1948 de Tekel’e, Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu Yönetim Kurulu Kararları ile satılan miktar, 7.371.877 m² dir.[5]

Toros 1992 ise, 1946 yılında Tohum Islah İstasyonu için 96 hektar, kısa dalga radyo vericisi için 70 hektar, 1947 ve 1948 yıllarında ise Sümerbank Dokuma Sanayii için 90 hektar, Zirai Kombinalar Reisliğine 5 hektar, Tekel Bira Fabrikasına 2 hektar, satıldığını bildirmektedir. Bu verilere göre, Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu Yönetim Kurulu Kararları ile satılan miktar 263 ha olup, 2 630 000 m² dir.[6]

1950 – 2012 YILLARI ARASINDA SATILAN ARAZİLER

a) 24.03.1950 tarihinde kabul edilen ve 01.04.1950 tarihinde 7472 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5659 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu”nun 5. Maddesi “Müdürlük, özel hukuk esaslarına göre idare olunur,

İşlemleri ve harcamaları 26/5/1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye ve 2/6/1934 tarihli ve 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunları hükümlerine tabi değildir. Bu işlem ve harcamaların şekli, satın alma ve satma, yapma ve yaptırma, kiralama ve kiraya verme ve hesap usulleri, menkul ve gayrimenkul amortisman payları ve müdürlük ile personelin görev ve yetkileri Maliye ve Tarım Bakanlıklarınca birlikte tesbit edilerek Bakanlar Kurulunca onanacak esaslar dairesinde yürütülür.”

Geçici 2. Maddesi “Geçici birinci madde gereğince yapılacak devirlerde mal değerleri Maliye ve Tarım Bakanlıklariyle Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü ve Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü tarafından tayin edilecek birer kişiden müteşekkil dört kişilik bir komisyon marifetiyle en son bilanço, yoksa defter değerlerine göre tesbit edilir. Bilanço veya defter değerlerinin bulunmaması halinde değerler komisyon tarafından doğrudan doğruya takdir olunur” şeklindedir.[7]

Bu Kanun’a istinaden 13.07.1950 – 12.08.1958 tarihleri arasında Devlet Hava Yolları Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü ve Devlet Demir Yolları Genel Müdürlüğü’ne satılan miktar 962.869 m² dir.

b) 05.01.1953 tarihinde kabul edilen ve 13.01.1953 tarihinde 8307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6000 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği arazisinden bir kısmının kamulaştırılmasına yetki verilmesi hakkında Kanun”u ile Atatürk Orman Çiftliğinden geçen Ankara – İstanbul yolunun tevsi ve ıslâhı için bu Çiftliğin sınırları içinde bulunan lüzumlu gayrimenkulleri kamulaştırmaya Bayındırlık Vekâleti Karayolları Genel Müdürlüğü yetkili kılınmış ve bu yetkiye istinaden 10.06.1953 – 13.11.1959 tarihleri arasında Karayolları Genel Müdürlüğü’ne satılan miktar, 195.102 m² dir.[8]

c) 29.01.1954 tarihinde kabul edilen ve 03.02.1954 tarihinde 8626 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6238 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği arazisinden 8070 dekarının satılması hakkında Kanun”a istinaden;

6605,000	dekar arazinin	Etimesgut bölgesinde İkinci Zırhlı Tugay tarafından halen işgal edilmiş bulunan 5450 dekar arazi ile askerî hava meydanı ittihaz edilen 650 dekar ve Çorakpmar mevkiinde Muhabere Alayı ve Hava Kontrol Grupu tarafından işgal olunan 455 dekar ve yine Çoraktepe mevkiinde Dördüncü Uçaksavar Bataryasının yerleştirilmiş bulunduğu 50 dekar olmak üzere ceman 6.605 dekar arazinin Millî Savunma Vekâletine,
750,000	dekar sahanın	Güvercin İstasyonu civarında Ankara Çimento Fabrikası ile tesis ve lojmanların inşa edilmiş olduğu 750 dekar sahanın Ankara Belediyesine,
560,000	dekar arazinin	Devlet Demiryolları Hastanesinden Orman Çiftliği İstasyonuna imtidat eden demiryoliyle asfalt yol arasında ve bir kısmı da bu asfalt yolun güneyinde olmak üzere ziraate elverişli bulunmayan 350 dekar çorak arazi ile Bahçelievler bölgesinde Fen Fakültesine mücavir 130 dekar ve İstanbul yoliyle Yenimahalle yollarının birleşme noktasında iki parçada 80 dekar olmak üzere ceman 560 dekar arazinin muhtelif yapı kooperatiflerine”
155,000	dekar arazinin	Fişek Fabrikası kuzeyinde, bu fabrika ile yeni İstanbul yolu arasında olup Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi depo ve tesislerinin kurulu bulunduğu 135 dekar arazi ile Akköprü bölgesinde İstanbul yolunun dördüncü kilometresi civarında 20 dekar olmak üzere ceman 155 dekar arazinin Etibank ile Kömür Satış ve Tevzi Müessesesine,

İlgili Vekâlet veya teşekküllerle mutabık kalınacak bedel üzerinden satılmasına izin verilmiştir.[9]

d) 17.04.1957 tarihinde kabul edilen ve 24.04.1957 tarihinde 9593 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6947 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği arazisinden (1.148,576) dekarının satılması hakkında Kanun”a istinaden

240,000	dekar  arazinin	Ankara – Konya – Eskişehir ve Adana Devlet yolu için lüzumlu 240 dekar kadar arazinin Karayolları Umum Müdürlüğüne,
175,100	dekar arazinin,	Bira Fabrikası batısında 175,1 dekar arazinin, inşa edilmekte olan yeni Fişek Fabrikası ihtiyacı için ilâveten Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Umum Müdürlüğüne,
125.000	dekar arazinin	Kadastronun 2 108 ve 2 113 adalarında kâin 125 dekar arazinin hububat silosu inşaat, tesisat ve müştemilâtı için Toprak Mahsulleri Ofisi Umum Müdürlüğüne;
2,800	dekar arazinin	Kadastronun 2 107 adasında ve ayrıca Etimesgut Çakırlar bölgesinde ceman 2,8 dekar arazinin Sarıyar elektrik tesisleri enerji nakil hattı pilonlar için Etibank Umum Müdürlüğüne ,
5,000	dekar arazinin	ve bu bölgede münferit durumda kalmış bulunan 5 dekar arazinin de Sarıyar tesisleri vazifelilerinin mesken ihtiyacına;
22,000	dekar arazinin	Kadastronun 2 107 adasında 14 dekar arazinin kuşaklama kanalı tesisi için ve Çubuk Çayı üzerinde en çok 8 dekar arazinin de üç regülâtör muhafaza, bakım ve emniyet sahası olarak Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğüne;
0,876	dekar arazinin	Gazi İstasyonu bölgesinde PTT binasının işgal etmekte olduğu 0,876 dekar arazinin PTT Umum Müdürlüğüne,
0,800	dekar arsanın	ve yine bu civarda mevcut jandarma ve polis karakol binaları için de beherine 0,4 dekarı tecavüz etmemek üzere 0,8 dekar arsanın Hazineye;
110,000	dekarının	Çimento Fabrikası bölgesinde demiryoliyle Çubuk Çayı arasında kalan sahadan 110 dekarının, şehir havagazı ve elektrik tesisleriyle fabrika ve imalâthaneler inşası için belediyeye veya Devlet müesseseleri, İktisadi Devlet Teşekkülleri yahut hususi sınai teşebbüs sahiplerine;
417,000	dekar araziden	Macun Köyü mıntakasında çiftlik ağılı ve civarı ile Balıklı mevkiinde iki parçada 90 ve Balgat Köyü mıntakasında münferit durumda 20 parçada 327 dekar araziden 30 dekarının lise binası ve müştemilâtının inşası için Hazineye ve mütebaki kısmanın, ise mıntaka çiftçilerine veya diğer isteklilere;
50,000	dekarının	Yeni İstanbul yolunun kuzeyinde bulunan araziden 50 dekarının Şap Mücadele Enstitüsü ve lâboratuvarlarının tesisi için Hazineye satılmasına izin verilmiştir.

 

Yukarıki fıkralarda yazılı araziden Hazineye, mülhak ve hususi bütçeli Devlet dairelerine, İktisadi Devlet Teşekküllerine veya belediyeye satılacak olanlar, ilgili idarelerle Çiftlik Yönetim Kurulu arasında tesbit ve Ziraat Vekâletince tasvip olunacak bedellerle ve bunlar haricindeki hususi şahıs veya teşekküllere verilecek arazi ise, istekliler arasında yapılacak artırma ile taayyün edecek bedelle satılır.[10]

e) 29.05.1959 tarihinde kabul edilen ve 06.06.1959 tarihinde 10224 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7310 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği arazisinden 725 dekarının satılması ve evvelce mübadele edilmiş olan bir kısım arazinin İlgili şahıslara ferağının icrası hakkında Kanun”a istinaden;

150,000	dekar arazinin	Sincanköy – Gazi istasyonları arasında inşa edilecek ikinci demiryolu güzergâhı için gerekli 150 dekar arazinin Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletme Umum Müdürlüğüne,
25,000	dekarının	Çimento Fabrikası civarında Ankara – İstanbul Demiryolunun güneyindeki araziden 25 dekarının Çöp Kıymetlendirme Fabrikası inşası için Ankara Belediyesine,
50,000	dekarının	Marmara Köşkü ile Sivrihisar yolu arasında mevcut araziden 50 dekarının Şap Araştırma ve Mücadele Enstitüsü inşası için Hazineye,
300,000	dekarının	Yeni İstanbul yolunun kuzeyinde Tavukçuluk Enstitüsü hududundan itibaren batıya doğru imtidat eden araziden, zirai maksatlarla istimali mümkün olmıyan 300 dekarının işçi meskenleri inşası için İşçi Sigortaları Umum Müdürlüğüne,
150,000	dekarının	Aynı araziden 150 dekarının Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu işçileri için mesken inşası maksadiyle Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna,
50,000	dekarının	Yine bu araziden 50 dekarının Atatürk Orman Çiftliği işçi ve müstahdemlerine mesken inşa edilmek üzere Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne,

Ankara şehri imar nâzım plânı gereğince Çiftlik arazisinden açılmasına zaruret görülen yollar için lüzumlu arazinin Ankara Belediyesine, İlgili idarelerle Çiftlik Yönetim Kurulu arasında tesbit ve emsalinin satış ve günü rayicine göre Ziraat Vekâletince tasvip olunacak bedellerle satılmasına izin verilmiştir.[11]

f) 19.06.1976 tarihinde kabul edilen ve 26.06.1976 tarihinde 15628 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2015 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği Arazisinden 167 Dönüm Beşyüz Metrekarelik Kısmının Ankara Belediyesine Satılması Hakkında Kanun”a istinaden

167,500

dekar

167 dönüm 500 metrekarelik kısmı, Ankara şehri imar nazım planı gereğince yapılması mukarrer yeni toptancı hali için Ankara Belediyesine, Çiftlik Yönetim Kurulu ile Belediye arasında tespit ve emsalinin satış ve günün rayicine göre Tarım Bakanlığınca tasvip olunacak bedelle ve satış bedeli 5 yılda ve beş eşit taksitte faizsiz olarak ödenmek kaydıyla satılmasına izin verilmiştir.

 

Ayrıca aynı Kanun’da, adı geçen arazi, Belediyece, hiç bir şekilde maddede belirtilen hal yapma maksadı dışında kullanılamaz. Belediyece maksat dışı kullanmalara teşebbüs halinde bu arazi aynı bedelle Atatürk Orman Çiftliğine iade edilir[12] hükmü de yer almaktadır.

g) 06.11.1981 tarihinde kabul edilen ve 10.11.1981 tarihinde 17510 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2549 sayılı “Devlet Mezarlığı Hakkında Kanun”unun 2. Maddesine göre, “Devlet Mezarlığı Atatürk Orman Çiftliği sahası İçerisinde, Milli Savunma Bakanlığınca tesis edilir.

Ankara İmar Planı da dikkate alınarak Devlet Mezarlığı için tahsis edilecek sahanın Atatürk Orman Çiftliği içerisindeki yeri ve büyüklüğünü (yüzölçümünü) tespit etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Tespit edilecek bu saha Milli Savunma Bakanlığının talebi Üzerine Hazine adına tescil edilir.

Milli Savunma Bakanlığı, mezarlığın yönetiminden ve buradaki idari hizmetlerin yerine getirilmesinden de sorumludur.[13]

Öztoprak 2006, Devlet Mezarlığı için satılan miktarın 536.124 m² olduğunu belirtmektedir.[14]

 

h) 24.05.1983 tarihinde kabul edilen ve 27.05.1983 tarihinde 18059 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2823 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği Mülkiyetindeki Bir Kısım Arazinin Devredilmesine İzin Verilmesi Hakkında Kanun”a istinaden;

1256,208	dekar	Millî Savunma Bakanlığı kullanım bölgesinde bulunan Yenimahalle İlçesi, Çayyolu (Kutugün) Köyü sınırları içerisindeki 647, 648, 649, 662, 665, 668 parsel sayılı toplam 767 708 metrekare arazi ile Millî Savunma Bakanlığınca kullanılmakta olan Yenimahalle İlçesi Macun Mahallesi sınırları içerisindeki 3427, 3428, 3429 parsel sayılı toplam 488 500 metrekare arazinin Tarım ve Orman Bakanlığı ile Millî Savunma Bakanlığı arasında tespit edilecek bedelle, Millî Savunma Bakanlığına tahsis edilmek üzere Hazineye,
396,312	dekar	Çankaya İlçesi, Balgat köyü sınırları içerisindeki 2093/3, 2095/1, 2096/30, 35, 61, 83 parsel sayılı toplam 396 312 metrekare arazinin Tarım ve Orman Bakanlığı ile Gazi Üniversitesi Rektörlüğü arasında tespit edilecek bedelle Gazi Üniversitesine,
186,441	dekar	Ankara – İstanbul yolunun 7 + 860 ıncı km.’si ile Ankara – Eskişehir yolunun 7 + 200 üncü km.’si arasını birbirine bağlayan ve Ankara nazım planına göre Ankara yeni çevre yolunun bir parçasını ve Anadolu Bulvarının devamını teşkil edecek şekilde inşa edilecek ve Atatürk Orman Çiftliği arazisinden geçecek olan çift yol için toplam 186 441 metrekare arazinin Tarım ve Orman Bakanlığı ile Bayındırlık Bakanlığı arasında tespit edilecek bedelle Karayolları Genel Müdürlüğüne,devredilmesine

 

5659 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanununun 10 uncu maddesi hükümlerine göre izin verilmiştir.[15] Bu kanuna göre satılan miktar 1.838,961 da dır.

2. BEDELSİZ TAHSİS EDİLEN ARAZİLER

a) 31.07.2008 tarihinde kabul edilen ve 13.08.2008 tarihinde 26966 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5801 sayılı “Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Ek 2. Maddesine göre, “Atatürk Orman Çiftliği sınırı içinde bulunan bu Kanuna ekli “Spor Alanı Sınır Krokisi”nde koordinatları tanımlanan toplam 258.186 m² arazi ve üzerinde bulunan spor tesisleri ve müştemilatı Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü arasında yapılacak protokolle 49 yıl süre ile bedelsiz olarak Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne tahsis edilir. Tahsis edilen spor alanlarının spor hizmet ve faaliyetlerinde kullanılmak kaydıyla spor kulüplerine veya spor federasyonlarınca amacına uygun kullanımını teminen her türlü tedbirin alınması, denetiminin yapılması ve gerektiğinde tahsislerin kaldırılması konusunda Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü yetkilidir.

Bu Kanuna ekli krokide belirtilen alanda yapılmış spor tesisleri, sporun geliştirilmesi dışında ticari bir amaç için kullanılamaz ve tahsis edilemez”.[16]

Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a istinaden 49 yıllığına bedelsiz tahsis edilen arazi miktarı 258.186 m²

b) 27.04.2012 tarihinde 28276 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/ 3074 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Ankara İli, Yenimahalle İlçesinde bulunan ve ekli kroki ile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanın kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilmesi; İçişleri Bakanlığının 12/4/2012 tarihli ve 10285 sayılı yazısı üzerine, 5393 sayılı Belediye Kanununun 73 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 16/4/2012 tarihinde kararlaştırılmıştır”.[17]

Bu Bakanlar Kurulu Kararı’na göre 90 hektar diğer ifade ile 900 dekar, 900.000 m²’’lik alan kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilmiştir. Bu alan, Başbakanlık Kampusu inşa edilmek üzere kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamına alınmış ve inşaatlar başlamıştır.

3. KİRALANAN ARAZİLER

Çiftlik arazilerinin 6.888.496 m²’si kira sözleşmeleriyle kamu ya da özel hukuk kişilerine kiralanmıştır. Kamu kuruluşlarının kiraladığı arazi miktarı 4.304.991 m², özel kişilerin kiraladığı arazi miktarı 2.583.505 m²’dir.[18]

SONUÇ

1939 – 1983 yılları arasında Atatürk Orman Çiftliği’nde satılan arazi miktarı 23.345.499 m², 1988 ve 2012 yıllarında Kanun ve Bakanlar Kurulu Kararı ile bedelsiz tahsis edilen arazi miktarı 1.158.186 m² dir. Atatürk Orman Çiftliği’nden günümüze kadar gerek satılmak, gerekse tahsis yoluyla kaybolan arazi miktarı 24.503.685 m² olup, diğer bir ifade ile 24.500 dekardan fazladır.

Atatürk Orman Çiftliği’nin tapulu malı olan ve kamu kuruluşlarına ve özel kişilere kira karşılığı verilen arazi miktar 6.888.496 m² dir.

 

Çizelge 1. Atatürk Orman Çiftliği’nden satış nedeniyle kaybolan arazi miktarı

 

Yıllar	Satılan Miktar	Satış nedeni
1939-1944	2.329.490 m2	Tarım Bakanlığı’nca
1940-1949	7.371.877 m2	Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu Yönetim Kurulu Kararları ile
1950-1958	962.869 m2’	Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu
1953	195.102 m2	Atatürk Orman Çiftliği arazisinden bir kısmının kamulaştırılmasına yetki verilmesi hakkında Kanun
1954	8.070.000 m2	Atatürk Orman Çiftliği arazisinden 8070 dekarının satılması hakkında Kanun
1957	1.148.576 m2	Atatürk Orman Çiftliği arazisinden (1.148,576) dekarının satılması hakkında Kanun
1959	725.000 m2	Atatürk Orman Çiftliği arazisinden 725 dekarının satılması ve evvelce mübadele edilmiş olan bir kısım arazinin İlgili şahıslara ferağının icrası hakkında Kanun
1976	167.500 m2	Atatürk Orman Çiftliği Arazisinden 167 Dönüm Beşyüz Metrekarelik Kısmının Ankara Belediyesine Satılması Hakkında Kanun
1981	536.124 m2	Devlet Mezarlığı Hakkında Kanun
1983	1.838.961 m2	Atatürk Orman Çiftliği Mülkiyetindeki Bir Kısım Arazinin Devredilmesine İzin Verilmesi Hakkında Kanun
	23.345.499 m2	TOPLAM

 

Çizelge 2. Atatürk Orman Çiftliği’nden bedelsiz tahsis nedeniyle kaybolan arazi miktarı

 

Yıllar	Tahsis edilen Miktar	Tahsis nedeni
1988	258.186 m2	Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
2012	900.000 m2	2012/ 3074 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
	1.158.186 m2	TOPLAM

 

1989 yılında Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü, Devlet Denetleme Kurulu’na arazi büyüklüğünü 33.851.230 m² olarak bildirmiştir.[19] Bu rakamdan 2012 yılında kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan 900.000 m² çıkartıldığında bugün için Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü uhdesinde kalan arazi miktarı 32.951.230 m²dir.

Atatürk’ün bizlere emanet ettiği çiftliklere sahip çıkamadık, onların talan edilmesini engelleyemedik. Bugün göz önünde olduğu için sadece Atatürk Orman Çiftliği gündeme gelmekte, bizlere emanet edilen diğer çiftlikler göz ardı edilmektedir. Kuruluşunda kent merkezine uzak olan çiftlikler, bugün kent içinde kalmış ve değerleri oldukça yükselmiştir, diğer bir ifade ile oldukça önemli rant merkezleri konumuna gelmişlerdir.

Daha önce Tarım Bakanlığına satılan arazilerde bugün devasa kamu kuruluşları binaları yer almaktadır.

En son 2012/ 3074 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan 900 dekar, 900.000 m² lik Atatürk Orman Çiftliği alanına Başbakanlık Kampusu yapılmaktadır. Benim kişisel kaygım, buraya gelecekte Başbakanlığa bağlı kuruluşların da geleceği ve onlar için de Atatürk Orman Çiftliği’nden arazi alınacağı yönündedir.

Ayrıca, bu durumda Belediyeler kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan ile Atatürk Orman Çiftliği arazilerini değişik amaçlar için kullanabileceklerdir.

Atatürk Orman Çiftliği, Ankara’nın akciğeri durumundadır. Buradaki yeşil alanların yok edilmesi ve yerlerine kamu ya da özel kuruluşlara ait binaların yapılması Ankara için kabullenilemez bir durumdur. Bırakalım Atatürk’ümüzün bize emanet ettiği bu çok değerli alanlar, yeşil alan olarak kalsın, geleceğe bırakacağımız en önemli miras bu olsun.

Keşke Atatürk’ün bize emanet ettiği alanlar talan edilmemiş, Ankara daha geniş yeşil alanlara sahip olmuş olsaydı. Temennim, bizden sonraki nesillerin bizler gibi keşke dememesidir.