Erdoğan, Kurtulmuş’un değerlendirmelerini gayet iyi biliyor. Buna rağmen davet etmesinin arka planında uzun vadeli kişisel hesaplar ve çıkarlar bulunmaktadır. Erdoğan’ın planı, HAS Parti üzerinde Cemaat’i vurmaktır Numan Kurtulmuş’un AKP’ye geçiş süreci fiilen başladı. Erdoğan ile yapılan görüşme sonucunda atılan adımlar Türkiye’nin politik gündemini bir süre meşgul edecek gibi görünüyor. Erdoğan’ın Kurtulmuş’u AKP’ye davet etmesinin öylesine […]
Erdoğan, Kurtulmuş’un değerlendirmelerini gayet iyi biliyor. Buna rağmen davet etmesinin arka planında uzun vadeli kişisel hesaplar ve çıkarlar bulunmaktadır. Erdoğan’ın planı, HAS Parti üzerinde Cemaat’i vurmaktır
Numan Kurtulmuş’un AKP’ye geçiş süreci fiilen başladı. Erdoğan ile yapılan görüşme sonucunda atılan adımlar Türkiye’nin politik gündemini bir süre meşgul edecek gibi görünüyor. Erdoğan’ın Kurtulmuş’u AKP’ye davet etmesinin öylesine sıradan bir girişim olmadığı kesin. Özellikle Gülen Cemaati ile Erdoğan grubu arasındaki rekabet ve çatışmanın önemli bir halkasıdır.
Erdoğan’ın bütün çabası Cemaat’in sistem içindeki etki gücünü kırmak ve kendisine yönelmeye başlayan ‘Cemaat tehlikesini’ bertaraf etmektir. Gülen ekibinin devletin kurumsal yapılarında çok ciddi oranda etkili olduğunun farkındadır. Bunun için kendisini güvende hissetmiyor. Özel Yetkili Mahkemeler’in giderek kendisini hedeflemeye başladığını anlamıştı. Kendisini güvende hissetmeyen Başbakan, önce 3. Yargı Paketi’yle Özel Yetkili Mahkemeler’i değiştirdi. Bu mahkemelerde görev alan savcıların çok önemli bir kısmını da etkisiz görevlere atadı. Cemaat’in İstanbul Emniyeti’ndeki örgütlenmesini çok önemli oranda dağıttı.
Sistem için dengeleri kendi lehine çevirmek için önemli adımlar atan Erdoğan, ‘sivil’ ve ‘politik’ alanda da aynı yönelim içine girdi. Cemaatin 2014 planını bütünlüklü olarak bozmak isteyen Erdoğan, bu kez eski/yeni dostu HAS Parti Genel Başkanı Numan Kurtulmuş’u AKP’ye davet etti. (Erdoğan ile Numan arasındaki ilişki de tahmin edilenden çok daha eski ve derindir.) Böylelikle hem AKP’ye yönelik ortaya çıkabilecek muhalefeti etkisizleştirmek, hem de Cemaat’in 2014 planlarını bozmak ve olası bir seçim sürecine hazırlıksız girmesini sağlamak istiyor.
Kurtulmuş ailesinin politik geçmişi
Peki, bütün bu karmaşık politik denklem içerisinde Numan’ın ismi neden bu kadar ön plana çıkıyor. Bu soruya verilecek yanıtların bir kısmı, Kurtulmuş ailesinin politik geçmişinde yatıyor. Bu aile geçmişten beri İslamcı cemaatlerle iç içedir. İsmini dedesinden alır. Adı Numan olan dedesi bir Osmanlı subayıdır. Çanakkale, Erzurum, Batum ve Azerbaycan’da binbaşı rütbesiyle görev yapar. En son olarak Sakarya Savaşı’nda yaralanır ve torun Numan da, dedesinin ‘gazi’ olmasıyla sürekli övünür. Babası İsmail Niyazi Kurtulmuş ise İlim Yayma Cemiyeti’nin önde gelen isimlerinden biri olup, kurucularındandır. Türk-İslam ideolojisinin oluşturulmasında önemli bir rol oynar. Politik İslamcı hareketin gelişmesinde ciddi bir işleve sahip olan İlim Yayma Cemiyeti, 11 Ekim 1951 tarihinde İstanbul’da kurulur. 10.02.1953’te, 4/169 sayısı Bakanlar Kurulu kararıyla “umumi hizmetlere hadim” yani “kamu yararına faaliyet gösteren dernek” statüsünü kazanır.
Erdoğan, İYC’nin 60. kuruluş yılına gönderdiği mesajda “Benim de mezun olduğum ve okumaktan her zaman büyük onur duyduğum imam hatip okullarının açılmasında İlim Yayma Cemiyeti öncü rol oynadı” diyor. Numan Kurtulmuş da, İYC’nin kendisi için önemini şu cümlelerle ifade etmişti: “Biz beş kardeştik. İlim Yayma Cemiyeti altıncı kardeşimizdi.” Erdoğan ile Numan’ın yollarının ilk kesiştiği yer; ikisinin de beslendiği Türk-İslam veya İslam-Türk sentezinin ideolojik gıdasının merkezi İYC’dir.
İmam Hatip kardeşliği
Erdoğan ile Numan’ın sürekli övündükleri bir başka nokta da İmam Hatip Lisesi mezunu olmalarıdır. İkisinin yolları bu kez, İstanbul İmam Hatip Lisesi’nde kesişir. Aynı sırada oturdular mı bilinmez ama aynı sınıftaydılar. İkisinin ortak özelliği; İmam Hatipli olmalarını yeri geldiğinde politik çıkar için sıkça kullanmalarıdır. Numan, bir elit tabaka, Erdoğan orta sınıf çocuğudur. Erdoğan Marmara Üniversitesi İktisadi ve Ticari İlimler Fakültesi’ni, Numan daha sonra İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’ni kazanır. İlişkileri kesintisizce devam eder.
Erdoğan, genç yaşta aktif bir militandır, yöneticisi olduğu İstanbul Akıncılar Derneği sopalarla grevcilere saldırmaktadır. Numan ise aile ortamından olsa gerek, Erdoğan gibi sokak eylemlerine pek yönelmez. Üniversite bitiminde hemen sonra, Erdoğan Erbakan hocasının yanında hemen siyasete, Numan ise akademik çalışmaya yönelir. Ama her ikisinin stratejik hedefi aynı olduğu için aralarında özel iletişim devam eder.
Erdoğan açık, Kurtulmuş sessiz ve gizliden…
1998 yılında doğrudan politik faaliyetlere yönelen Numan, Erdoğan’ın önerisiyle Fazilet Partisi’ne girdi. Ayrıca Babası İsmail Niyazi Kurtulmuş ile Erbakan arasında önemli bir dostluk ve güven ilişkisi bulunduğu için kısa sürede hem Fazilet Partisi İstanbul İl Başkanı oldu, hem de Genel İdare Kurulu üyeliğine getirildi.
2001 yılında Fazilet Partisi’nin kapatılmasından sonra, yakın arkadaşı ve dostu olarak tanımladığı Erdoğan başta olmak üzere Gül, Arınç ve Şener, hocaları Erbakan’dan koptular. Numan ile Erdoğan arasında çok özel bir ilişki bulunmasına rağmen bu gruba dâhil olmadı. ‘Milli Görüş gömleğini çıkardık’ diyen Erdoğan, Numan’ın da ‘yenilikçi harekete’ katılmasını çok istedi, buna rağmen Erbakan’ı destekledi ve Saadet Partisi’ne katıldı. Erdoğan ile Kurtulmuş ikisinin da ortak özelliği var; birinci derece lider olmak. Erdoğan bunu çok açık, Kurtulmuş sessiz ve derinden yapar.
Numan, kritik bir dönemde Erbakan’a vermiş olduğu desteğin mükafatını kısa sürede aldı. Saadet Partisi’nin kongresinde, 946 oyun geçerli olan 924 oyunun hepsini alarak Genel Başkan seçildi. Numan, “Şimdi vira Bismillah deme zamanıdır. Şimdi, Saadet vaktidir… Şimdi, Dünya’nın ve Türkiye’nin, Saadet’in; Millî Görüş’ün fikirlerine, bizlerin sesine ihtiyaç vardır… Millî görüş sadece bir siyasi partinin adından ibaret değildir. Millî Görüş evrensel bir medeniyet, evrensel bir insanlık projesidir…”
Kurtulmuş da Erdoğan gibi ihanet etti
Numan’ın Saadet Partisi’nin başına geçmesi, bir bakıma Milli Görüş’ün yeniden canlandırılması olarak görüldü. Katılmış oldukları ilk yerel seçimlerde oy oranını % 5’e çıkarttı ve daha sonraki kamuoyu yoklamalarında %7’ler civarında görünüyordu. Kamuoyundaki politik etkisi artmaya başlayan Numan, sistemin politik güçleri tarafından dikkatle izlenmeye başladı. Artan politik etkisini Saadet Partisi’ni bütünlüklü olarak ele geçirmenin bir aracı olarak kullanmaya yöneldi. ‘Partide liderlik ve başkanlık sorunu yoktur’ çıkışıyla dikkatleri üzerine çekti.
4. Kongre’de özellikle Milli Nizam Partisinden beri Milli Görüşçülerin geleneksel temsilcileri olarak bilinen Şevket Kazan, Oğuzhan Aslıtürk, Recai Kutan gibi birçok kişiyi ‘Genel İdare Kurulu’na almaması fiilen bir tasfiye hareketi olarak algılandı. Bu gelişme Saadet Partisi’nde politik bir depreme yol açtı ve yeniden bir bölünme yaşandı. Numan’ın bu yönelimi erken bir girişim/doğum olarak değerlendirildi. Erbakan, öğrencisi Erdoğan’dan sonra en yakın dostunun oğlu Kurtulmuş tarafından da ihanete uğradığını açıklamıştı.
“Siyaset bizim için uzun bir yoldur” diyen Numan, 53 il başkanı, 65 belediye başkanı ve çok sayıda partiliyle birlikte ‘Saadet Partisi’nden siyaset yapma imkânı kalmamıştır’ diyerek 1 Ekim 2010 tarihinde istifa etti. Daha sonra Halkın Sesi Partisi’ni kurdu ve 28 Kasım 2010 tarihinde Ankara Atatürk Spor Salonunda gerçekleştirilen 1. Olağan Kongresinde Genel Başkanlığa seçildi.
Cemaat basınından destek gördü
İlginçtir Numan’a ilk politik desteği veren ve sürekli ön pl
ana çıkartan, Cemaat’in basını oldu.. Hakkında yazılan yazılar, yönelim bakımından ipuçlarını vermeye başladı. Özellikle AKP ile Cemaat’in iktidar çatışması arttıkça, yeni politik senaryolar hazınlandı. Cemaat’in AKP ile ilişkilerinin durumuna bağlı olarak HAS Parti’yi desteklemeye yöneleceği ve hatta bu yönlü çalışmaların devam ettiği konuşuluyordu. Yani Cemaat’in 1999 yılında DSP’ye verdiği desteğin bir benzerini HAS Parti’ye vermesi olasılığından söz ediliyordu. Gülen’in böyle bir karar vermesi durumunda, Türkiye’nin iç politik denkleminde çok ciddi bir değişiklik gündeme gelecekti.
Erdoğan ile Gülen arasındaki politik hesaplaşmanın finali 2014 yılındaki cumhurbaşkanlığı ve yerel seçimlerdir. Çok özel bir sürpriz olmazsa Erdoğan cumhurbaşkanı adayı olacak. İlk turda % 50 oy alarak, zaferini kesinleştirmek istiyor. İkinci tura kaldığında kaybetme riskinin çok daha yüksek olduğunun farkındadır. Bu bakımdan kendisine alternatif olabilecek potansiyel güçleri farklı biçimlerde etkisizleştirmeye yönelmiş durumda. Gülen için HAS Parti hazır bir potansiyel. Erdoğan’a karşı bir güç olarak kullanılması şansı oldukça yüksektir. Bir bakıma Erdoğan’ın politik planlarını ve sistemde tek olma projesine bir darbe vurmak için en uygun kişi ve parti olarak değerlendirilmesi mümkün.
Kurtulmuş AKP’lileşir
Erdoğan, Cemaat’in bu planı gördü ve daha şimdiden bozma kararı aldı. Eski dostunu resmi bir görüşmeyle AKP’ye davet etti. Çağrının özü şudur: HAS Parti kendisini feshedecek ve AKP’ye katılacak. Sorunun HAS Parti olmadığı da biliniyor. Cemaatin desteği olmadan HAS Parti’nin çok önemli bir başarı elde edemeyeceğini bilmeyen yok.
Türkiye’nin politik tarihinde çokça görüldü, sistem içinde birçok partinin birleşmesi oldu ve birleşen iki parti de dağıldı veya beklenildiği gibi oy oranlarında bir artış olmadı. HAS Parti’nin AKP’ye katılması da, Erdoğan için yeni bir oy potansiyeli oluşturmayacaktır. Ayrıca bu partinin politikalarında da hiçbir değişiklik yaratmayacaktır. AKP sistemi bütünlüklü olarak işleyecektir. Yani Kurtulmuş’un AKP’nin ve Erdoğan’ın politikalarına getirdiği eleştirilerin hiçbiri bir farklılaştırmaya yol açmayacaktır. Kurtulmuş’un AKP’ye değiştirme şansına sahip olmayacağına göre, kendisi AKP’lileşecektir.
“Dönmesi mümkün değil!”
Örneğin AKP ve Erdoğan hakkında Numan’a sorulan bir soruya şu yanıtı veriyor: “AKP’ye gitmem imkânsızdı, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin siyasetlerinde, çok temelde eleştirdiğimiz birçok husus vardı, var. Dolayısıyla öyle bir teklifin kabul edilmesi benim açımdan imkânsızdı.” Bugün şu soru gündeme geliyor: farklı görüşlerden dolayı AKP’ye gitmek imkânsızdı. Peki değişen hiçbir şey olmadığı halde nasıl oldu da bu olasılık oluştu.
Erdoğan için ‘Hem “Gömleğini giy, dön” hem de “Dönmesi mümkün değil” diyorsunuz. Ne bekliyorsunuz? Sorusuna ise şu yanıtı veriyor: Geri dönüşleri çok mümkün gözükmüyor. Siyaset ve ekonomiden bahsediyorsak model konuşuyoruz. Hükümetin sekiz yıldır kurduğu model, bizim tasvip etmediğimiz bir ekonomi ve dış politika modeli. Örneğin ABD’nin Büyük Ortadoğu Projesi’nin eş başkanlığını kabul etmiş. Bunu parti meclis grubunda Başbakan kendi söylemiş, sadece söz olarak değil icraatı ile de ortaya koymuş. Türkiye’nin AB’nin terbiye salonunda oturtulmasına razı olan bir ilişki, NATO Genel Sekreterliği konusunda hükümetin tutumu keza yine yanlış. Dolayısıyla tüm bunlar bir modelin sonucudur. Ve bu modelden vazgeçmeleri çok mümkün gözükmüyor. Ama her insanın nihayetinde pratik olarak yaptıklarından pişman olma, vazgeçme, tövbe etme imkânı vardır. ‘Gömleğini giy’ o anlamda söylediğim bir şey. Bir temenni, ama mümkün gözükmüyor.”
İşte mesele budur. Kurtulmuş, hazır loptan AKP’nin başına geçme veya başbakan olma olasılığını hesaplayarak Erdoğan’a benzemeyi kabul etmiş gibi görünüyor. Erdoğan, ‘Milli Görüşe dönmedi’ ama Kurtulmuş, ABD’nin Büyük Ortadoğu Projesinin eşbaşkanının davetiyle AKP’lileşmeye doğru gidiyor.
HAS Parti etkisizleşecek, Kurtulmuş’un prestij sıfırlanacak
Erdoğan, Kurtulmuş’un bu değerlendirmelerini gayet iyi biliyor. Buna rağmen davet etmesinin arka planında uzun vadeli kişisel hesaplar ve çıkarlar bulunmaktadır. Erdoğan’ın planı, HAS Parti üzerinde Cemaat’i vurmaktır. Atılan ilk adım aynı zamanda son adımdır. Çünkü Kurtulmuş’un böylesi bir yönelime girmiş olması, birleşme olsun veya olmasın hem HAS Parti’yi etkisizleştirecek, hem de kendisinin prestijini sıfırlayacaktır.
HAS Parti fiilen bölünme sürecine girmiş bulunuyor. HAS Parti’nin kadrolarının önemli bir kısmı iktidarın nimetlerinden, rantından yararlanmak için AKP’ye katılacaklardır. Kurtulmuş da, gemiyi ilk terk eden fareler gibi AKP’nin yolunu tutacaktır. Çünkü işin içinde Başbakan olma olasılığı var. Erdoğan, Cemaat’in planlarını bozmak için ‘başbakan’ olma rüşvetini masaya koymuş durumda. Bu rüşvet ileride tutar mı, yıllarca AKP’ye emek veren kadrolar bunu hazmeder mi bilinmez ama kulağa hoş gelen bir rüşvet. ‘Mal, mevki, hırs peşinde olmadığını’ söyleyen Kurtulmuş, kendisini ‘başbakanlık’ hayaliyle çok erkenden pazarladı ama bir bakanlık veya belediye başkanlığıyla kendisine yer bulursa da büyük başarıdır.
Cemaatin de, dağılan ve politik etki gücü zayıflayan bir partiye yönelmesi de sanırım zor olacaktır. Bu durum, Cemaat’i yeni arayışlara yönlendirecektir. Erdoğan bir adım önce geçti. Ancak Cemaat’in yeni arayışları devam edecektir. Hatta Erdoğan’ı etkisizleştirmek için Saadet Partisi’ni ve hatta CHP’yi destekleme kararı alması sürpriz olmaz.
Fakat Erdoğan’ın en zayıf halkası en yakınındaki kişidir. Bütün yaşamını paylaştığı kişi yani Emine hanımdır. Erdoğan, Gülen’e “dön” çağrısı yaptı. Gülen’in yanıtı çok netti: “O kişi beni davet etti. Ama gelmem.” Çünkü kendisini güvende hissetmiyor. Erdoğan’ın kendisine yönelik hamlelerini haber veren Emine’dir. Emine eski bir Cemaat çalışanıdır ve halen Gülen’e bağlıdır. Gülen’in ihbarcısı Erdoğan’ın burnun dibindedir.
Cemaat ile Erdoğan ekibindeki iktidar çatışmasında kim ne roller üstleniyor, bütün bunları yazmaya devam edeceğiz.
Goyuzu9@aol.com