“Yapı, Pratik, Özne: Kapitalizmin dönüşüm süreçlerinin ekonomi politik eleştirisi”, iki yıldan bu yana bir araya gelerek Türkiye’de dünyada yaşanan gelişmeleri ekonomi politik bir perspektiften okumaya çalışan bir bileşenin, Ekonomi Politik Tartışmaları Kolektifi (EPTK)’nin yayınladığı ilk kitap.

Kitapta yer alan makaleler Türk Sosyal Bilimler Derneğinin 2007 yılında düzenlediği 10. Sosyal Bilimler Kongresine sunulan oturumlardan oluşuyor. EPTK’nın bu kongrede “kapitalizmin yeniden yapılanması” genel başlığı altında düzenlediği üç ayrı oturumdaki tebliğleri bir araya getiren kitap, öncelikle “nasıl bakmalı?” sorusu çerçevesinde önemli bir yöntem tartışmasıyla açılıyor. Özellikle kapitalizmin girdiği krizle birlikte emek ve sermaye birikim süreçlerinin, ideolojik çerçevenin ve nihayet devletin nasıl ve nereye doğru dönüştüğünü meram edinen metinler, daha çok Türkiye’nin bu yeniden yapılanmada geçirdiği değişim ve dönüşümlere odaklanıyor.

Kürt muhalefetinin dönüşümü, neoliberal reformlara karşı toplumsal muhalefetin durumu, 1968-71 fabrika işgali deneyimleri ve sosyalist hareket, kamu iktisadi teşekkülü işçilerinin özelleştirmeler sonrasındaki durumu gibi başlıklar üzerinden Türkiye’deki dönüşümün emek ve muhalefet cephelerindeki yansımalarının da ele alındığı kitapta, neoliberal sermaye bikrim modelinin Türkiye’de yarattığı tahribata ve bu tahribatın ne tür ideolojik söylem ve aygıtlarla gizlenmeye çalışıldığına da dikkat çekiliyor.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Tülin Öngen öncülüğünde toplanan ve bünyesinde yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin yanı sıra akademisyenlerin de bulunduğu kolektifin bir araya gelişinin ne tür bir ihtiyaca denk düştüğünü ise Mustafa Kemal Coşkun şu şekilde açıklıyor:

“EPTK, mevcut bilim anlayışının, kendisini alternatifsiz gösterip öteki bilim anlayışlarını “ideolojik” ve “radikal” addederek dışlamasına, toplumsal olguları birbirlerinden bağımsızmış gibi soyutlayarak ele alıp incelemesine ve toplumsal meseleleri teknik düzeye indirgemesine, toplumsal gerçekliği ya sadece gözlemlere/istatistiklere ya da sadece söyleme indirgemesine ve betimsel bilgi üretimiyle yetinmesine karşı çıkmaktadır. Bu bilim anlayışı, toplumun farklı alanlarını inceleyen disiplinlerin bilgilerini mekanik bir şekilde bir araya getirmekte, böylelikle toplumsal gerçekliğin bütünselliğini farklı bilim dallarıyla parçalayıp ve üretici gücümüzü, aklımızı baskı altında tutarak bizleri toplumdan ve yaptığımız bilimsel uğraştan yabancılaştırmaktadır. Bu haliyle mevcut bilimsel anlayış despotik, kuralcı, biçimci ve erildir. İçinde bulunduğumuz yüksek öğretim kurumları da bilimsel araştırmaların gerçekleştirildiği ve toplumun bilgisinin üretildiği yerlerden ziyade, bir yandan egemen sınıfların ihtiyaçlarına denk düşen bir ideoloji, öte yandan emek piyasasına nitelikli iş gücü üreten toplumsal iş bölümünün aracı kurumlarından biri haline dönüşmüş, böylece mülkiyet ve sınıf ilişkileri içerisindeki yerini çoktan almıştır.

EPTK katılımcıları, karşı çıkmanın ve eleştirmenin bir sorumluluğu olduğunun ve alternatif üretmenin gerektiğinin bilincindedir. Bu doğrultuda, toplumun bilgisinin ancak ve ancak toplumun bütünlüğü ve tarihselliği içerisinde üretilebileceğini; bu yolla üretilen bilgi ile toplumu anlamanın, açıklamanın ve dönüştürmenin gerekliliğini savunmaktadır. Bu tartışma kolektifinin katılımcıları, hem toplumun hem de toplumsal bir kurum olması sebebiyle bilimin sınıfsal niteliğini öne çıkaran, kendisini bireylerin eşitliği ve özgürleşmesi amacıyla ilişkilendiren, akılların çeşitliliğine ve tarihselliğine dayanan, toplumsal gerçekliği anlamak için onu en küçük parçasına kadar analiz eden ve sentezleyerek tekrar bütünlüğünü kuran tarihsel materyalist yöntemi benimsemektedir.

Bu karşı çıkışlar ve kabuller etrafında birleşen EPTK, mevcut bilimsel ve düşünsel iklime yeni bir soluk katabilmek heyecanı ve mutluluğuyla kuruldu. Gelecekte nereye doğru ve nasıl evrileceğini kolektifin katılımcılarının yaptıkları işler ve ürettikleri gösterecektir. Aynı zamanda EPTK, kendisiyle aynı kaygı ve amaçları taşıyan bireysel/kurumsal herkese açıktır. Bu kolektif, söz söyleyenin, iş yapanın ve nihayet kendisini üretmeye katkı sağlayanlarındır.”

Nihayet EPTK’nın ilk kitabı olan “Yapı, Pratik, Özne: Kapitalizmin dönüşüm süreçlerinin ekonomi politik eleştirisi”, Türkiye ve dünyadaki baş döndürücü gelişmeleri anlayabilmek ve giderek değiştirebilmek adına kafa yoranların, kapitalizmle mücadeleyi dert edinenlerin mutlaka edinmesi gereken bir eser. Ekonomi politiğe yeniden dönmek, kafa karışıklıkları gidermek ve ezberleri bir kez daha bozabilmek için…

Kitap Bilgileri “Yapı, Pratik, Özne: Kapitalizmin dönüşüm süreçlerinin ekonomi politik eleştirisi”

Dipnot Yayınları – Araştırma/İnceleme Dizisi, 2009

Etiket Fiyatı: 15.00 TL

248 syf. – 2.Hamur – Ciltsiz – 14×21 cm

ISBN: 9789759051761